мавзу. Иқтисодий тебранишлар. Ишсизлик Макроиқтисодий беқарорлик ва иқтисодиётнинг цикллилиги

Ишчи кучи товар эканлигининг илмий асоси
Ишчи кучининг ҳам ҳудди товар каби иккита ҳусусияти мавжуд
булар
Ишчи кучи қиймати
Бу ишчи кучини такрор ишлаб чиқариш ҳамда унинг сифатини ошириш жараёнларини етарли даражада таъминлаш учун зарур бўлган барча ҳаётий неъматларнинг жами қийматидир.
Ишчи кучининг нафлилиги
Бу унинг капитал эгасининг фойда олишга бўлган эҳтиёжини қондириш лаёқатидир.
Филипс эгри чизиғининг моҳияти
Унга кўра

Меҳнатга лаёқатли аҳоли умумий сонида ишсизларнинг улуши қанчалик оз бўлса, нархларнинг инфляция таъсири остидаги ўсиш суръатлари шунчалик юқори бўлади. инфляция даражасини 1%га пасайтириш учун ишсизликни 2%га ўстириш лозим бўлади.

Номинал иш ҳақи ва инфляция
Ишсизлик даражаси
Ишсизлик ва унинг турлари. Ишсизлик даражасини аниқлаш.
Ишсизлар
Улар меҳнатга лаёқатли бўлиб, ишлашни хоҳлаган, лекин иш билан таъминланмаганлар.
Ишсизлик турлари

• Кишилар турли сабабларга кўра ўз ишларини алмаштириш вақтида ишсиз қолиши.

фрикцион

• ФТТ натижасида юзага келадиган ишсизлик.

таркибий

• Иқтисодий циклнинг инқироз фазасида пайдо бўладиган ишсизлик.

циклик

• Меҳнат биржаларининг етарли даражада ривожланмаганлиги натижасида пайдо бўладиган ишсизлик.

институционал

• ишлаб чиқаришни механизациялаш, автоматлаштириш, роботлаштириш ва информацион технологияни қўллаш натижасида вужудга келадиган ишсизлик.

технологик

• расман иш билан банд бўлсаларда, амалда тўлиқ ҳолда ишламайдиганлар.

яширин
Ишчи кучи ёки иқтисодий фаол аҳоли деганда меҳнатга лаёқатли ёшдаги ишлаётган ва ишсиз юрган (фаол иш қидираётган) аҳолининг умумий сони тушунилади.