Mavzu: Kichik biznes va tadbirkorlik subyektlariga xizmat kо‘rsatuvchi bozor infratuzilmasi turlari Reja: Kirish

4. Kichik biznes va tadbirkorlik subyektlarini soliqqa tortish, ulardan olinadigan soliq turiari va soliq imtiyozlari
Mulk shakllaridan qat’iy nazar, barcha korxonalar O'zbekiston Respublikasining «Korxonalar, birlashma va tashkilotlardan olinadigan soliqlar to'g risida»gi qonuniga muvofiq davlat va mahalliy budjetlarga soliqlar to'laydilar.
Soliqlar budjetga tushadigan pul va qonun bilan belgilangan majburiy munosabatlardir. Bu munosabatlar soliq to'lovchilar (yuridik va jismoniy shaxslar) bilan davlat o'rtasidagi munosabatlarni ifoda etadi.
Soliqlar, awalo, davlatning vazifalarini moliyaviy mablag'lar bilan ta’minlash zarurligidan kelib chiqadi.
Davlat oldida turgan umumiy-ijtimoiy zaruriy vazifalarga hozirgi sharoitda quyidagilar kiradi:
- aholining kam ta’minlangan tabaqalari (talabalar, pensioner lar,
nogironlar va boshqalar)ni ijtimoiy himoya qilish;
-mamlakat mudofaasini ta’minlash;

• 
  mamlakat fuqarolarining tinch mehnat qilishi va erkin yashashi muhofazasini ta’minlash;
  
• 
  mamlakat ichida uzluksiz ijtimoiy, madaniy tadbirlar (maorif, sog liqni saqlash, madaniyat, ijtimoiy ta’minot va boshqalar) ni amalga oshirish;
  
• 
  xorijiy mamlakatlar bilan iqtisodiy, madaniy va siyosiy aloqalarni o'rnatish;
  
• 
  bozor infratuzilmasini yaratish va hokazo.
  

Bu vazifalarni amalga oshirish nihoyatda ko'p moliyaviy resurslarni talab etadi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida bu resurslarni faqat soliqlar va soliq xarakteriga ega to'lovlar orqali amalga oshirish mumkin.
Amaldagi qonunchiliklarga muvofiq, O'zbekiston Respublikasi hududida soliq va yigimlar O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan belgilanadi va bekor qilinadi.
O'zbekiston Respublikasi hududida quyidagi soliq va yig imlari amal qiladi:
-umumdavlat soliqlari;
-mahalliy soliq va yigimlar.
Umumdavlat soliqlarga quyidagilar kiradi:
- yuridik shaxslardan olinadigan daromad (foyda) solig i;
- jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig i;
-qo'shilganqiymat solig i;
-aksiz solig'i;

• 
  yer osti boyliklaridan foydalanganlik uchun soliq;
  
• 
  suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq.