Mavzu: Kimyodan darsdan tashkari ishlarning ta‘lim tarbiya jarayonidagi urni va axamiyati

To‘garakda agrokimyodan o‘tkaziladigan mashg‘ulotlar

Agrokimyo asoslari o‘rta maktab kimyo o‘quv kursini politexnikalashtirishning eng muhim qismidir.

Agrokimyo ba'zi masalalari, albatta, sinfda- kimyo kursini o‘rganish jarayonida ko‘rib chiqiladi. Ammo buning o‘zi kifoya qilmaydi.O‘ quvchilarning qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishining kimyoviy asoslariga bo‘lgan amaliy va nazariy havasini sinf mashg‘ulotlarining o‘zigina qondira olmaydi.

Agrokimyodan o‘tkaziladigan sinfdan tashqari mashg‘ulotlar tahminan quyidagi sohalarda olib boriladi:

A) Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishningkimyoviyasoslari.Mineralva organic

moddalar (ularnibilibolishusullari). O‘simliklarningkimyoviytarkibi.

Tuproqvauningtarkibi; tuproqreaksiyasiniuniversal indicator

yordamibilananiqlashningkolorimetrik (rangdor) usuli.

O‘ simliklarningtuproqdanoziqlanishivaayrimkimyoviyelementlarningo‘ simliklarha yotidagiroli. Kislorodning, uglerodning, azotning,

fosforningvaboshqakimyoviyelementlarningtabiatdaaylanishi. Suv,

uningqattiqligivaqattiqsuvniyumshatish. Tuproqdagierimaydigankalsiykarbonatningyuvilibketishivatuproqningohaklash. Havovauningtarkibi; o‘simliklarninghavodanoziqlanishi. Tuproqda,

qumdavasuvdao‘sadiganekinlar, ularningilmiyvaamaliyahamiyati

(buekinlarbilanqilinadigantajribalar).

B) Hosilnioshirishuchunkurashdakimyo. Mineralo‘g‘itlar, ularningtarkibi,

xossalarivaularnibilibolishusullari, ularningo‘simliklarhayotidagiroli;

ishlatilishusulivatexnikasi.

Mikroo‘ g‘itlar.Qishloqxo‘jalikekinlariningkasalliklarivazararkunandalarigaqarshiis hlatiladiganmoddalar; ularningtarkibivaxossalari; ishlatilishusulivatexnikasi. O‘ simliklarningo‘ sishinivarivojlanishiniboshqarishuchunishlatiladigankimyoviyvo sitalar (o‘quv-tajribamaydonchasidaqilinadigantajribalar).

V)Qishloqxo‘jaligima'sulotlarinikimyoviyyo‘lbilanboshqama'sulotlargaaylan tirish. Spirt, shakar, patka, sovunvaboshqamoddalarishlabchiqarish.

Kimyoto‘ garagia'zolariagrokimyomasalalarininazariyjihatdanginaemas, balki, amaliyjihatdanhamhalqiladilar.Ularmasalan, manabundayamaliyishlaro‘tkazadilar: tuproqningtarkibinianiqlash; tuproqningreaksiyasiniuniversal indicator yordamibilananiqlash, o‘simliklarni tahlilqilish -

o‘ simliklardagisuvmiqdorinieriydiganvaerimaydiganmoddalarmiqdorinimineralva organic miqdorinianiqlash;

harxilsharoitdavaharxiltuzlarsolibo‘stirilayotgano‘simliklarningqandayrivojlanishi nikuzatibborish; mineralo‘g‘itlarhosilqilishvaularniengxarakterlialomatlarigaqarabbilibolish; urug‘liklarnidorilash; o‘simliklargamiskuporosivaohakeritmalaripurkashvahokazo. Harxilo‘g‘itlarningsuvdayokiqumdao‘stiriladiganekinlargaqandayta'siretishinimakt abo‘quvtajribamaydonchasidayokimahalliykolxozningmaxsustajribamaydonidatek shiribko‘rishayniqsakattaahamiyatgaega.