Mavzu: kimyoviy kinetika. Kimyoviy reaksiyaning tezligi haqida tushuncha. Massalar ta’siri qonuni


Dastlabki reaktsiyalar Cl2 + energiya - - - > 2Cl


Download 252.5 Kb.
bet4/5
Sana18.06.2023
Hajmi252.5 Kb.
#1578755
1   2   3   4   5
Bog'liq
kimyoviy kinetika va muvozanat

1. Dastlabki reaktsiyalar Cl2 + energiya - - - > 2Cl

Kataliz.

  • Reaktsiya tezligini o’zgartiradigan, lekin natijasida ximiyaviy jihatdan o’zgarmaydigan modda katalizator deb, reaktsiya tezligining katalizator ta‘siridan o’zgarii esa kataliz debataladi.
  • Masalan:
  • Barcha katalizlar ikkiga bo’linadi, gomogen va geterogenlarga.
  • Gomogen katalizda reaktsiyaga kirishadigan moddalar bir xil fazoda bo’ladi. Geterogen katalizda reaktsiyaga kirishuvchi moddalar boshqa-boshqa fazolarda bo’ladi.

Katalizlarning muhim xususiyatlari shundan iborat.

  • Katalizlarning muhim xususiyatlari shundan iborat.
  • Katalizatorni oz miqdori ham reaktsiya tezligini o’zgartiradi.
  • Katalizator ximiyaviy muvozanatga ta‘sir etmaydi.
  • Har qaysi katalizator ma‘lum bir reaktsiyalarni yoki bir necha reaktsiyalarni tezlatadi.
  • Ba‘zi moddalardan katalizatorlarga ozgina qo’shilsa, uning katalitik kativligi keskin pasayib ketadi. Bunday moddalar katalitik zaxarlar deyiladi.
  • Katalitik zaxarlarga CO, As, HCN, HgCl2 H2 S, Hg (CN)2 va boshqalar kiradi.

Kataliz halq ho’jaligida keng qo’llaniladi. Ammiyak, sulfat kislota, sintetik yoqilg’i, sintetik kauchiklar. Turli-tuman plastik massalar katalizatorlar ishtirokida hosil qilinadi.

  • Kataliz halq ho’jaligida keng qo’llaniladi. Ammiyak, sulfat kislota, sintetik yoqilg’i, sintetik kauchiklar. Turli-tuman plastik massalar katalizatorlar ishtirokida hosil qilinadi.
  • Ko’pchilik ximiyaviy protsesslar ikki qarama-qarshi yo’nalishda boradi, ya‘ni reaktsiya morbatsnida yangi mahsulotlar hosil bo’ladi, so’ngra t, p ta‘sirida dastlabki moddalarga aylanadi.
  • Qaytmas bir tomonlama reaktsiyalarga metallarni kislotada erishi misol bo’la oladi.
  • Masalan: Zn+4HNO3=Zn(NO3)2+2NO+2H2O
  • Qaytar reaktsiyalarga HJ, hosil bo’lishi NH3 sintez reaktsiyalar misol bo’ladi.
  • Masalan: A+B↔C+D
  • Qaytar protsess ikki qarama-qarshi strelka qoyiladi.
  • Masalan: H2+J2↔2HJ
  • Qaytar protsesslarni birinchi marta norvegiyalik ikkita olim Guldberg va Vaage tomonidan taklif etilgan bo’lib Massalar ta‘siri qonuni deb atadi.

Download 252.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling