Mavzu: Kislorod transport tizimi va chidamlilik Jizzax Davlat Pedagogika Universiteti


Download 1.15 Mb.
bet4/6
Sana23.09.2023
Hajmi1.15 Mb.
#1686069
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Kislorod transport tizimi

Mushakda ish bajarayotgan vaqtda, kislorod bir xil qabul qiliyotgan paytida ventilatsiya qilinadigan havoning miqdori sportchilarda, mashq qilmaganlarnikiga nisbatan kichik bo‘ladi. Bu farq, bajarilayotgan yuklamaning quvvati, ya’ni kislorod iste’moli tezligi bilan aniqlanadi, u qancha yuqori bo‘lsa, shuncha katta bo‘ladi.

  • Mushakda ish bajarayotgan vaqtda, kislorod bir xil qabul qiliyotgan paytida ventilatsiya qilinadigan havoning miqdori sportchilarda, mashq qilmaganlarnikiga nisbatan kichik bo‘ladi. Bu farq, bajarilayotgan yuklamaning quvvati, ya’ni kislorod iste’moli tezligi bilan aniqlanadi, u qancha yuqori bo‘lsa, shuncha katta bo‘ladi.
  • Ventilatsiyaning oshirilishi tufayli, ayniqsa uzoq muddatli ish paytida (masalan, marafon yugurish paytida), sportchilarning nafas mushaklari kislorodni kam sarflaydi, ishlayotgan skelet mushaklariga esa, mashq qilmaganlarnikiga nisbatan kislorod ko‘proq sarflanadi. Lekin, shuni aytish lozimki, o‘pka ventilatsiyasi bir xil darajada bo‘lgan paytida, nafasning mexanik ishi (demak, uning kislorodli qiymati ham) mashq bajargan va bajarmaganlarda bir xil bo‘ladi.

Chidamlilikni mashq qilish natijasida, maksimal bo‘lmagan aerob ishni bajarish paytida, qonda laktatning konsentratsiyasi pasayadi. Shundan kelib chiqqan holda, ishchi giperventilatsiyaning kimyoviy rag‘batlaridan biri kuchsizlanadi. Bundan tashqari, mashq qilgan chidamli sportchilarda, nafas markazining CO2 ga bo‘lgan sezgirligi pasaygan bo‘ladi. Shunday qilib, chidamlilikni mashq qilish, bir tomondan maksimal bo‘lmagan standart aerob ish paytida o‘pka ventilatsiyasini

  • Chidamlilikni mashq qilish natijasida, maksimal bo‘lmagan aerob ishni bajarish paytida, qonda laktatning konsentratsiyasi pasayadi. Shundan kelib chiqqan holda, ishchi giperventilatsiyaning kimyoviy rag‘batlaridan biri kuchsizlanadi. Bundan tashqari, mashq qilgan chidamli sportchilarda, nafas markazining CO2 ga bo‘lgan sezgirligi pasaygan bo‘ladi. Shunday qilib, chidamlilikni mashq qilish, bir tomondan maksimal bo‘lmagan standart aerob ish paytida o‘pka ventilatsiyasini
  • pasaytiradi, ikkinchi tomondan esa — maksimal ishchi giperventilatsiyani (maksimal aerob ishni bajarish paytida) oshiradi. U, sportchilarda, odatda, 180 l/min, mashq qilmaganlarda esa — 120 l/min atrofida bo‘ladi.

Download 1.15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling