Mavzu: Kompaniyaning raqobatbardoshligini oshirishda yetakchilik strategiyasini takomillashtirish yo`llari


-jadval.Mavjud raqiblarni ta`sir kuchini tahlil qilish


Download 0.72 Mb.
bet5/9
Sana18.06.2023
Hajmi0.72 Mb.
#1586531
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Mavzu Kompaniyaning raqobatbardoshligini oshirishda yetakchilik

1-jadval.Mavjud raqiblarni ta`sir kuchini tahlil qilish.

BAHOLASH PARAMETRLARI



PARAMETRLARNI BAHOLASH



PARAMETRLARNI BAHOLASH



PARAMETRLARNI BAHOLASH





1



2





3



RAQIBLAR SONI



Raqiblar juda ko`p





O’rtacha



Raqiblar oz

+





BOZORNI O`SISH TEZLIGI



Bozor hajmi qisqaradi

Bozor hajmi sekin qisqaradi

Bozor o’suvchi









+



RAQIBLAR MAHSULOTLARINING TURLARI KO`PLIGI





Birxil mahsulot

Bir necha xil mahsulot

Ko’p turli




+




NARXLARNI OSHIRISHDA CHEKLOVLAR



Bozorda narx qat’iy

Ba’zida o’zgarib turadi

Narxlar beqaror






+



Firmaning asosiy bozordagi raqobatli afzallikdan foydalana olish qobiliyati faqatgina o’zi duch kelayotgan bevosita raqobatga emas, balki shu bozordagi potenstial raqiblar, o’rinbosar tovarlar, mijozlar va yetkazib beruvchilar kabi kuchlarning ta’siriga ham bog’liqdir. Potenstial raqiblar va o’rinbosar tovarlar firma uchun bevosita xavf uyg’osta, mijozlar va yetkazib beruvchilar esa o’zlarining talablari bilan bilvosita tahdid solib turadi (1-jadval). 8-ball. Demak tarmoqda raqobat o’rta darajada.
2-jadval.O`rnini bosuvchi tovarlar tahlili.



Baholash parametrlari



Parametrik baholash



Parametrik baholash



Parametrik baholash



1

2

3

O`rinbosuvchi tovarlar orasidagi o`xshashlik



Mavjud va farqi katta



Mavjud unchalik katta emas



Deyarli yo’q


+




Narx bo`yicha o`rinbosar tovarlar bilan farqi



Mavjud va farqi katta



Mavjud unchalik katta emas



Deyarli yo’q




+







  1. jadval). O`rnini bosuvchi tovarlar orasidagi o`xshashlik darajasi mavjud, ammo yuqori emas. Narx bo`yicha o`rinbosar tovarlar bilan farqi ham shunday, ya`ni, bunday holatda ham mavjud, biroq, farqi katta emas.



3-jadval.Xaridorlar tomonidan xavf tahlili.
Ishlab chiqaradigan mahsulotlarimiz narxi orasidagi farq sezilarli darajada ya’ni agar mahsulot narxi ko’tariladigan bo’lsa iste’molchi osonlik bilan boshqa mahsulotni sotib olishi mumkin. Biz chiqaradigan tovarlarning sifati yuqori darajada va iste’molchilarning sifat talabi to’la qondirilgan. Kompaniyaning mahsulotlari qisman unikal ya’ni o’rinbosar tovarlar ishlab chiqarishga qobiliyatliligi qisman mavjud. Mahsulotlarga bo’lgan talab yuqori darajada va bozorda katta miqdordagi xaridorlar soniga ega. Xaridorlar tomonidan xavf tahlili 6 ball oldi va xaridorlarni yo’qotish xavfi o’rta darajada.



Baholash parametrlari



Parametrik baholash



Parametrik baholash



Parametrik baholash



3

2

1



Tovarni narxiga ta`sirchalik



Xaridorlar arzon tovarga moyilligi



Tovarlar orasidagi farq sezilarli



Narxga e`tiborsiz








+






Xaridorlarning bozordagi tovarlarga qanoatlanishi



Tovarning asosiy ko`rsatkichlari bilan qanoatlanmagan



Tovarning ikkilamchi ko`rsatkichlari bilan qanoatlanmagan



Tovarlar sifati juda yoqadi









+



O`rinbosar tovarlarga o`tish mkoyilligi



Kompaniya tovari unikal emas



Kompaniya tovari qisman unikal



Kompaniya tovari mutlaq unikal






+






Xaridorlar ulushi



Xaridor kam





Xaridor o`rta darajada



Xaridor k’op darajada









+

(3-jadval)



  1. jadval.Yangi raqobatchilar paydo bo`lish xavfi.

Yangi raqobatchilarning paydo bo’lish xavfiga nazar solsak, bozorni yuqori kuchli brendlar mavjudligi o`rta darajada bo'lgan, mahsulotni diferentsiyalashtirish darajasi o'rta darajada, biron bir yangi korxonaning bozorga kirish ehtimolligi o’rta darajada, davlatning bu soha bo’yicha siyosati o’rta darajada, tarmoqning o’sish tempi esa juda yuqori. Ushbu ma’lumotlarga asoslanib shuni aytish mumkinki, bozorga yangi raqobatchilarning kirishi juda xavfli va bu 18 ball bilan baholandi.





Baholash parametrlari



Parametrik baholash
3



Parametrik baholash
2



Parametrik baholash
1



Tovar ishlab chiqarishdan iqtisod qilish darajasi

Mavjud emas

O’rta iqtisod qilinadi



O’rta tejamli
+

Yuqori kuchli brendlar



50% egallagan
+



50% egallagan



Mavjud emas



Mahsulotni diferentsiatyalash



Tovar turi ko`p
+



O`rta darajada



Bir xil



Bozorga kirish imkoniyati mavjudligi



Mavjud
+

O`rta darajada



Cheklangan



Davlat siyosati



Cheklov yo`q



O`rta darajada
+



Cheklangan



Tarmoqni o`sish tempi



Jadal o`suvchi
+



Sekinlashuvchan



Kamayuvchi



Mavjud raqobatchilarni narx tushirishga tayyorligi



Narxni pasaytirmaydi
+



Yirik raqobatchilar narxni tushiradi



Narx pasaytirishga tayyor



(4-jadval)
5-jadval. Xom ashyo yetkazib beruvchilarni tahlili.
Xom ashyo yetkazib beruvchilar tahlili shundan iboratki, yetkazib beruvchilar soni ko’p, ularning resurs chegarasi esa yuqori, boshqa yetkazib beuvchilar bilan hamkorlik qilish uchun ketadigan xarajatlar pastdarajada va biz tanlagan yo’nalishimiz ahamiyati ular uchun past darajada. Bu yo’nalish bo’yicha tahlil 5 ball olgan.



BAHOLASH PARAMETRLARI





Parametr baholari





Parametr baholari



2

1

Yetkazib beruvchilar soni



Oz/Monopoliya



Ko`p






+

Yetkazib beruvchilar resurslarini chegarasi



Resurslar tanqis



Ko`p hajmda




+

Yetkazib beruvchilarni o`zgartirish xarajatlari



Yuqori harajat



Past harajat






+

Y.B uchun yo`nalishimizi ahamiyati



Ahamiyatsiz



Ahamiyatli



+



(5-jadval)


SAMO brendi ostidagi “NIL-GRANIT” MCHJ ning PEST analiz tahlili

PEST tahlil qilish (siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va texnologik) - bu tashkilot bozorda raqobatbardosh bo'lish uchun uning ishlashiga ta'sir qiluvchi asosiy tashqi omillarni baholashi mumkin bo'lgan boshqaruv usuli. Qisqartma bilan ta'riflanganidek, ushbu to'rtta soha ushbu model uchun Markaziy hisoblanadi.


PEST tahlil qilish formatidagi mashhur o'zgarish, ayniqsa buyuk Britaniyada, bu PESTLE strategik rejalashtirish huquqiy va ekologik qo'shimcha jihatlarni o'z ichiga olgan yondashuv.


PEST tahlili birinchi marta Etps nomi bilan Garvard professori Frensis J. Aguilar tomonidan kiritilgan deb ishoniladi. 1967 yilgi "ishbilarmonlik muhitini skanerlash" nashrida Aguilar iqtisodiy, texnik, siyosiy va ijtimoiy omillarni ishbilarmonlik muhitiga asosiy ta'sir sifatida taqdim etdi. Keyinchalik, bugungi kunda ishlatiladigan qulay va g'alati qisqartma yaratish uchun harflar qayta tartibga solindi


PESTA tahlili to'rt asosiy sababga ko'ra foydalidir:


- biznes yoki shaxsiy imkoniyatlarni aniqlashga yordam beradi va muhim tahdidlar to'g'risida oldindan ogohlantiradi.
- Sizning biznes muhitingizdagi o'zgarish yo'nalishini ochib beradi. Bu amalga oshirilayotgan narsani shakllantirishga yordam beradi, shunda siz unga qarshi emas, balki o'zgarish bilan ishlaysiz.
- Nazoratga olinmagan sabablarga ko'ra muvaffaqiyatsiz bo'lishi mumkin bo'lgan loyihalarni boshlashdan qochishga yordam beradi.

Faktorning tavsifi

Faktorlar ta’siri

Ekspert bahosi

O’rtacha baho

Umumiy ta’sirga nisbatan o’rtacha baho

1

2

3

4

5

Siyosiy faktor









Davlatning qo'llab quvvatlashi

3

5

4

4

1

3

3,4

0,36

Ishlab chiqarishdagi qiyinchiliklar

3

3

3

2

3

3

2,8

0,30

Ekologik normativlar

2

4

3

2

3

5

3,4

0,24











Iqtisodiy faktor









Raqobatbardoshligi

3

5

5

5

5

5

5,0

0,54

I/ch dagi narx ta'siri

3

4

4

5

3

4

4,0

0,43

Sotuv va i/ch hajmi pasayishi

2

3

2

3

2

4

2,8

0,20











Ijtimoiy madaniy faktor









Xaridorlar sonining o'sishi

2

3

2

3

2

2

2,4

0,17

Turmush tarzining yaxshilanishi

1

2

3

1

2

3

2,2

0,08

Saviyaning oshishi

2

3

4

5

5

4

4,2

0,30











Texnologik faktor









O'rnini bosuvchi tovarlar




3

1

3

1

2

2,0

0,14

Raqobatchi korxonalar texnologiyasi

2

4

4

5

4

5

4,4

0,31

i/ch ni kompyuterlashtirish

3

3

4

3

2

4

3,2

0,34











Umumiy hisob

29






44,8


- Bu yangi mamlakat, mintaqa yoki bozorga kirishda ongsiz taxminlardan xalos bo'lishga yordam berishi mumkin, chunki bu yangi muhit to'g'risida ob'ektiv tasavvurni rivojlantirishga yordam beradi.





Siyosiy faktor

Iqtisodiy faktor

Faktor

hajm

Faktor

Hajm

Davlatning qo'llab quvvatlashi

0,36


Download 0.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling