Mavzu: Kompyuter arxitekturasi tushunchasi va ishlashning umumiy mexanizmlari. Kompyuter evolyutsiyasi. Kompyuterning asosiy xarakteristikalarini

Тizimli blok.
Xotira – axborotni doimiy yoki vaqtinchali saqlash qurilmasi. Хotirani quyidagi turlarga ajratish mumkin:
operativ xotira – tezkor xotira, RAM (Random Access Memory). Uning vazifasi dasturlar, ma‘lumotlar, qayta ishlangan va hosil qilingan oraliq natija ma‘lumotlarini saqlashdan iborat. Kompyuterni kuchlanish manbaidan uzib qo‘yilsa yoki operatsion tizim qayta yuklanganida, tezkor xotiradagi saqlanayotgan ma‘lumotlar o‘chib ketadi. Demak, bunday ma‘lumotlarni o‘chirilmasligi uchun ularni qattiq diskka vaqti-vaqti bilan yozib, saqlash kerak. Хotira sig‘ imi megabayt (Mb) va gigabaytlarda (Gb) o‘lchanadi.

• Chipset – tizimli plata arxitekturasi joylashtirilgan juda kata mikrosxemalar to‘plami. Slotlar (shinalar) – kontroller va adapterlarni o‘ rnatish uchun ishlatiladi.

Bu boshqa mikrosxemalar joylashtirilgan yordamchi integral mikrosxemadir. Ular kompyuterning ichki tuzilishini shakllantirish uchun maxsus ishlab chiqilgan; ba'zi ishlab chiquvchilar uni arxitekturasining ajralmas qismi sifatida joylashtiradilar.
Ular anakartda joylashgan va chaqirilgan chipset anakart, masalan, kengaytirilgan kartalar, USB port, xotira, sichqoncha bilan aloqa o'rnatganimiz kabi, ushbu plataning boshqa tarkibiy qismlari bilan aloqaning bir qismidir. klaviatura, boshqa qurilmalar qatorida. Bugungi kunda Chipsetlar to'g'ridan-to'g'ri birlashtirilgan va ikkitagacha integral mikrosxemalar kiritilgan.
Biroq, ular protsessor va mikroprotsessordan biroz kattaroqdir. Shu tarzda, chipset anakartning xususiyatlarini yaxshilashga yordam beradi. Xuddi shu tarzda, u protsessorda amalga oshiriladigan barcha harakatlarni boshqarishga yordam beradi, bu esa ishda ko'proq samaradorlikni keltirib chiqaradi.
kesh-xotira – operativ xotira bilan protsessor o‘rtasida mutanosiblikni ta‘minlovchi, ya‘ni, bufer vazifasin o‘tovchi, kompyuter unumdorligini oshirish imkonini beruvchi xotira.
CMOS – BIOS mikrosxemasining qismi bo‘lib, u tizimli platadagi maxsus akkumulyatordan kuchlanish oladi. Bunday xotirada kompyuter konf iguratsiyasi parametrlari (operativ xotira, vinchester turi, diskovodlar va shu kabilar) saqlanadi. Uni ko‘pincha yarim doimiy xotira ham deb atashadi.
Videoxotira – operativ xotiraning bir turi bo‘lib, unda kodlashtirilgan tasvir saqlanadi.
Bunday xotirada saqlanayotgan ma‘lumotlar bir varakay ikki qurilmaga – monitor ekrani displeyiga va protsessorga uzatiladi. Shuning uchun videoxotiradagi ma‘lumotni protsessorda qayta ishlab, monitor ekranida boshqa, yangilangan tasvirni ko‘ rish mumkin.

• Uzatish tezligi uchta holatga bog‘ liq:
• monitorning ko‘rsatish quvvatiga;
• monitorda tasvirlanadiga ranglar soniga;
• ekranda yangilanadigan tasvirlar chastotasiga;