2-jadval: Balansning umumiy ko’rinishi:9
Balansning aktiv va passiv tomonlarida korxona xo‘jalik mablag‘lari tarkibi, joylanishi va ishlatilishi yuqorida keltirilgan guruhlar bo‘yicha alohida-alohida turlari yoki ularning alohida guruhchalari bo‘yicha ko‘rsatiladi. Bunda xo‘jalik mablag‘lari va ularning manbaalarini alohida nomlari balans moddalari deyiladi.Buxgalteriya balansining aktiv va passiv moddalarining umumiy balans tarkibidagi ulushi yoki proporsiyasiga qarab bu korxonaning qaysi mulk shakliga asoslanganligini yoki tarmoq xususiyatini bilib olish mumkin. Masalan: sanoat korxonalarining balansining aktiv tomonida xomashyo, tugallanmagan ishlab chiqarish, qurilish korxonalarining balansida kurilish materiallari va o‘rnatilmagan jihozlar, savdo korxonalarida esa tovar va tovarlarni umumiy balans summasidagi salmog‘i ko‘prok bo‘ladi. Buxgalteriya balansining uzoq muddatli aktivlar qismida eng kam ish haqining 50 baravaridan yuqori bo‘lgan va bir yildan uzoq muddat xizmat qiladigan korxona aktivlari va joriy aktivlar qismida bir yildan kam xizmat qiladigan va eng kam ish haqining 50 baravaridan kam qiymatga ega bo‘lgan korxona aktivlarining puldagi ifodasi aks etadi. Bundan tashqari, balansda aktivlar likvidlik prinsipi asosida joylashgan.Passiv tomon ikki qismdan iborat bo‘lib, 1-qism o‘z mablag‘lari manbaalari manbaalari deyiladi. Mazkur qismda korxona tashkil topishida korxona muassislari tomonidan ta’sis etilgan va boshqa korxonaga tegishli bo‘lgan barcha mablag‘lar ko‘rsatiladi. Majburiyatlar qismida esa korxonaning jami qarzlari va kelgusi davr xarajatlarining pul qiymatidagi shakli aks etgan bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |