Мавзу: Мактабгача таьлимнинг мазмуни шакл ва воситалари Кириш


Download 1.43 Mb.
bet4/5
Sana08.03.2023
Hajmi1.43 Mb.
#1252816
1   2   3   4   5
Bog'liq
Мактабгача таьлимнинг мазмуни шакл ва воситалари

"Педагогика" энциклопедиясида "интеллект" сузига куйидагича изох, берилган. Интеллект (лот. т1еИеСи — акл, идрок, зехн) -1. Кенг маънода; кишининг вокеа-ходиса мохиятини тулалигича билишига асосланган ва у оркали намоён буладиган фаолияти; тор маънода: инсоннинг тафаккур, фикр юритиш салохияти. 2. Инсоннинг аклий кобилияти; хаётни, атроф мухитни онгда айнан акс этти-риш ва узгартириш, фикрлаш, укиш-урганиш, дунёни билиш ва ижтимоий тажрибани кабул килиш кобилияти; турли масалаларни хал килиш, бир карорга келиш, окилона иш тутиш, вокеа-х,одисаларни олдиндан кура билиш лаёкати.
Интеллект кишиларнинг акл, идрок, зако-ват, маънавий жихатдан етуклик даражасини хам ифодалайди; тасаввур, идрок, синчковлик оркали жамланган материални билиш усул-лари (таккослаш, абстракция, тушунча, х,укм ва х,.к.) оркали асосли билимга эга булиш ёки мавжуд билимни танкидий тахлил этиш кобилиятини хам англатади. Шунинг учун хам инсоннинг бутун хаёти учун зарур булган мазкур сифат мактабгача таълим муассасала-ридан бошлаб ривожлантирилади.
Узбек тилининг изохли лугатида "интеллект" сузи куйидагича изохланган. Интеллект (лотинча in1ellec1us - акл, идрок, тасаввур) 1. Кишининг фикрлаш кобилияти, аклий ривож-ланганлик даражаси. 2. Шундай акл-идрок, зехн-фаросат эгаси.
Интеллектуал эса, (лотинча т1е11ес^ -акл-идрок, билиш; тушуниш) 1. Маънавий эхтиёжлар билан яшовчи ёки аклий фаоли-
1 Баркамол авлод - Узбекистон тараккиётининг пойде-вори. - Т.: "Шарк", 1997. Б. 46.
ятнинг энг юксак ва мураккаб турлари билан шугулланувчи шахс. 2. Интеллектга оид; аклий, маънавий2.
Маълумки, жушкин фаолият ва ижтимоий тажриба таълим олувчиларда таълим жараё-нида таркиб топтирилади. Бунда мактабгача таълим бошланFич боскич ва пойдевор булиб х,исобланади. Жумладан,"Кадрлар тайёрлаш миллий дастури"да бу х,акида куйидаги фик-рлар баён этилган: "Мактабгача таълим бола соFлом, х,ар томонлама камол топиб шак-лланишини таъминлайди, унда укишга интилиш хиссини уйғотади, уни мунтазам таълим олишга тайёрлайди 3.
Мактабгача таълим жараёнида болаларга ёрдам курсатиш ва уларни куллаб-кувватлаш узига хос долзарблик касб этади. Мазкур тушунча доирасида юкори даражадаги касбий компетенцияга эга булган педагогларнинг фаолияти тушунилади. Аввало улар таълим олувчиларни ривожлантиришга каратилган тезкор ёрдам курсатиш имкони-ятига эга булишлари керак. Болаларни х,ар томонлама ривожлантириш максадига эри-шиш уларнинг рухий, жисмоний саломатли-клари, мулокотлари, билиш фаолиятларига оид муваффакиятлари учун х,ам муимдир.



Хулоса.
1. Бугунги кунда Узбекистон жамияти-нинг энг долзарб муаммоларидан бири -интеллектуал жих,атдан ривожланган шах-сни шакллантиришдир. Бунинг учун укув-тарбия жараёни таълим олувчиларнинг айнан узларига йуналтирилиши лозим.
2. "Хозирги узгарувчан шароитда кандай килиб болаларни ^ар томонлама уЙFун ривожлантириш мумкин?", - деган саволга назариётчилар ва амалиётчилар томони-дан бирдай жавоб изланмокда. Бунинг учун энг долзарб масала таълим олувчиларни х,ар томонлама ривожлантириш, бу жараёнда
2 Узбек тилининг изох,ли луFати. 2-жилд. - Т.: "Узбекистон миллий энциклопедияси" Давлат илмий нашриёти, 2006. Б. 216.
3 Баркамол авлод - Узбекистон тараккиётининг пойде-вори. - Т.: "Шарк", 1997. Б. 46.
ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 3 (88)
уларга ёрдам курсатиш ва куллаб-кувватлаш воситалари ва шаклларини излаб топишдан иборатдир.
3. Болаларнинг ривожланиши учун ёрдам курсатиш ва уларни педагогик куллаб-кувватлашни мактагача таълим жараёнидан бошлаб узлуксиз давом этти-риш лозим. Педагоглар таълим олувчилар-нинг х,ар бир х,олатини эътибордан четда колдирмасликлари керак. Улар ёрдамга мух,тож болаларни излашлари ва аниклай олишлари лозим.



Download 1.43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling