Мавзу: Маржинализм ва Кейнсчилик таълимоти Режа: 1
Download 0.49 Mb. Pdf ko'rish
|
5-мавзу.маржинализм (2)
|
170
150 Сотувчилар 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Арзон бўлмасин (пул бирлигидан) 100 110 150 170 200 215 250 260 2. Алфред Маршалл ва янги классик вазият Алфред Маршалл (1842-1924й.) Асосий асари “Экономикс принсиплари”(1890) Тадқиқот усули Тадқиқот усулида асосий муаммо сифатида бозордаги эркин баҳо шаклланишига эътибор қаратилди. Алфред Маршаллнинг иқтисодий таълимотидаги асосий характерли жиҳатлари: • 1. Меъёрли фойдалилик назариясини инкор этмаган ҳолда, А.Маршалл унга фақат бозор баҳосига таъсир этувчи бир омил сифатида қарайди; • 2. А.Маршалл бўйича баҳо иккита омил билан аниқланади: • а) меъёрли фойдалилик билан; • б) ишлаб чиқариш харажатлари билан; • 3. Меъёрли фойдалилик ва ишлаб чиқариш харажатларини А.Маршалл талаб ва таклиф назариясига боғлаб тушунтиради: талаб меъёрли фойдалилик билан аниқланади; таклиф эса ишлаб чиқариш харажатлари билан; • 4. А. Маршаллнинг хулосасига кўра, талаб ва таклиф алоҳида ажратилган ҳолда бозор баҳосини аниқлаб бериши мумкин эмас; • 5. Бир зумли , қисқа ва узоқ ва муддатли талаб ва таклифнинг кесишиш нуқталари ажратиб кўрсатиб берилади; • 6. Қисқа муддатли даврда ишлаб чиқарилаётган товарлар миқдорини кўпайтириш қийин бўлиши сабабли баҳонинг шаклланишида талабнинг тебраниши катта рол ўйнайди; • 7. Узоқ муддатли даврда бозор баҳосининг шаклланишида талабнинг тебраниши эмас, балки таклиф муҳим рол ўйнайди. Маршалл «крести» (хочи) Д эгри чизиғи истеъмолчи учун мазкур товарнинг меъёрли фойдалилигининг пасайиш қонунини ифодаласа, S эгри чизиғи меъёрли харажатларнинг ошиб боришини ифодалайди. Уларнинг кесишган нуқтаси мувозанат баҳони билдиради ва ушбу баҳо харидорлар сотиб олишни, сотувчилар эса сотишни хоҳлайдиган товар миқдорини аниқлаб беради. Бу икки миқдор фақат мувозанат баҳо пайтида бир бирига тўғри келади. Агар таклиф баҳоси талаб баҳоси билан тенглашса, мувозанат баҳо вужудга келади. Расмдаги P 1 – мувозанат баҳо. Ушбу баҳода сотувчилар бир хил Q 1 миқдордаги товарни сотишни хоҳлайдилар, харидорлар эса сотиб олишни; |
