MAVZU:
MUSTAQILLIK YILLARIDA
O‘ZBEKISTONDAGI IJTIMOIY-IQTISODIY
O‘ZGARISHLAR
Reja:
1. Bozor munosabatlariga о‘tishning milliy modeli: evolyutsiyasi,
xususiyatlari va ustuvor yо‘nalishlari.
2. Iqtisodiyotdagi muhim tarkibiy о‘zgarishlarning amalga oshirilishi va
sanoatning rivojlanishi.
3. Qishloq xо‘jaligida yangi iqtisodiy munosabatlarga о‘tishning asosiy
yо‘nalishlari va bosqichlari.
4. Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning shakllanishi hamda
rivojlanishi.
5. Zamonaviy transport-kommunikatsiya tizimining shakllanishi.
Tayanch tushunchalar: Taraqqiyotning “Oʻzbek modeli”, Bozor iqtisodiyoti,
Oʻtish davri, Xususiylashtirish, Biznes, Renta, Kichik biznes, Xususiy tadbirkorlik,
Makroiqtisodiyot,
Menejment,
Infratuzilma,
Investitsiya,
Yoqilgʻi-energetika
mustaqilligi, Oziq-ovqat mustaqilligi, Sanatsiya. Stagnatsiya, Diversifakatsiya, Agrar
islohotlar, Konvertizatsiya, Klasterlar.
1. Bozor munosabatlariga о‘tishning milliy modeli: evolyutsiyasi,
xususiyatlari va ustuvor yо‘nalishlari.
O‘zbekiston deyarli 70 yil mobaynida Sovet tuzumiga nafaqat siyosiy balki
iqtisodiy qaram xolatda yashadi. Yillar davomida O‘zbekistonning
chinakam
manfaatlari, o‘ziga xos sharoiti va imkoniyatlari hisobga olinmasdan iqtisodiy siyosat
yurgizildi. Natijada xalq xo‘jaligining nuqsonli, bir tomonlama xom ashyo
yetishtirishga ixtisoslashgan iqtisodiy tuzilmasi shakllandi.
Respublika ayrim xom
ashyo turlarini, yoqilg‘i, asbob-uskunalar va texnologiyanigina emas,
balki hayotiy
muhim oziq-ovqat mahsulotlarini, xalq iste’moli mollarini ham chetdan keltirishga
majbur bо‘ldi. Mustamlakachilik siyosati oqibatida O‘zbekiston iqtisodi zaif bo‘lgani
holda, o‘z yeridagi boyliklarni o‘zi tasarruf etish huquqidan ham mahrum edi. Oltin,
qimmatbaho va rangli metallar, strategik ahamiyatga ega materiallar, jahon bozorida
o‘ta xaridorgir bo‘lgan boshqa qimmatbaho mahsulotlarni ishlab chiqarish va sotishdan
keladigan foyda O‘zbekiston xazinasiga tushmas edi.
1991-yilning oxiri va 1992-yilning boshida respublikamiz iqtisodiyoti juda og‘ir
ahvolga bо‘lib, naq ocharchilik ostonasida turardik. O‘zbekistonni
bunday iqtisodiy
tanglikdan taraqqiyot yo‘liga chiqarish uchun mamlakat iqtisodiy tizimini yangilash,
eski mustabid-rejali iqtisoddan yangi bozor iqtisodiga o‘tish taqozo etilardi.
O‘zbekistonning eng yangi tarixida mamlakatning aniq va puxta rivojlanish strategiyasi
mustaqillikka erishilganidan so‘ng ishlab chiqildi va izchillik bilan amalga oshirila
boshlandi. Yangi iqtisodiy tizimga о‘tish modelining asosiy tamoyillari,
uni amalga
oshirish yo‘llari, bosqichlari O‘zbekistonning Birinchi
