Mavzu: O’ta sezuvchanlik reaksiyalari to’g’risida tushuncha. Autoimmunitet. Reja

Mavzu: O’ta sezuvchanlik reaksiyalari to’g’risida tushuncha. Autoimmunitet.

Reja:

• Аллергия. Аллергик реакциялар классификацияси.
• Гипресезувчанлик реакциялари ҳақида тушунча.
• Тез содир бўладиган типдаги гиперсезувчанлик.
• Секин содир бўладиган типдаги гиперсезувчанлик.
• Аутоиммунитет.

Аллергия (аллергик реакциялар – гиперсезувчанлик реакциялари) организмнинг соғлом тўқималари зарарланиши билан кечадиган иммун тизимининг реакциялари саналади. Иммун тизими “бегона нарсалардан” организмни ҳимоя қиладиган механизмлар ва “ўзининг тўқималари” зарарлайдиган гиперсезувчанлик реакциялари механизмлари бир бирига ўхшайди. Шундай қилиб, иммун тизимининг компонентлари меъёрида саналган антителалар, лимфоцитлар ва бошқа хўжайралар инфекциялар билан курашишдан ташқари аллергик реакциялар ривожланишида шунингдек қон қуйишдаги реакцияларда, аутоиммун касалликларида ҳамда кўчириб ўтказилган органларнинг битиб кетмаслиги жараёнларида ҳам иштирок этади.

• Аллергия (аллергик реакциялар – гиперсезувчанлик реакциялари) организмнинг соғлом тўқималари зарарланиши билан кечадиган иммун тизимининг реакциялари саналади. Иммун тизими “бегона нарсалардан” организмни ҳимоя қиладиган механизмлар ва “ўзининг тўқималари” зарарлайдиган гиперсезувчанлик реакциялари механизмлари бир бирига ўхшайди. Шундай қилиб, иммун тизимининг компонентлари меъёрида саналган антителалар, лимфоцитлар ва бошқа хўжайралар инфекциялар билан курашишдан ташқари аллергик реакциялар ривожланишида шунингдек қон қуйишдаги реакцияларда, аутоиммун касалликларида ҳамда кўчириб ўтказилган органларнинг битиб кетмаслиги жараёнларида ҳам иштирок этади.

Allergik reaksiyalar tasnifi:

• Allergik reaksiyalar tasnifi:
• 1. Anafilaktik (mediator)
• 2. Sitotoksik
• 3. Immun kompleks
• 4. HRT (hujayra vositasida)

Назарий жиҳатдан иммун жавобини чақирувчи ҳар қандай нарса: чанг, ўсимлик гарди, дори ёки овқат маҳсулотлари сингари ҳар қандай антиген таъсир қилувчи нарсалар аллергенлар бўлиши мумкин. Реакция турларига кўра аллергиянинг тўрт тури ажаратилади, булар:

• Назарий жиҳатдан иммун жавобини чақирувчи ҳар қандай нарса: чанг, ўсимлик гарди, дори ёки овқат маҳсулотлари сингари ҳар қандай антиген таъсир қилувчи нарсалар аллергенлар бўлиши мумкин. Реакция турларига кўра аллергиянинг тўрт тури ажаратилади, булар:
•  Тез содир бўладиган анафилактик реакциялар бўлиб, аллерген билан инсон организми учрашгандан сўнг бир неча дақиқа ёки 2-3 соатдан кейин намоён бўлади. Мазкур ҳолатда ёрқин ифода этилган физиологик таъсир қилувчи гистаминнинг каттагина миқдорини чиқариб юбориш ҳолати содир бўлади. Мазкур турга анафилактик шок, аллергик ринит, Квинке шиши, атопик (аллергик) бронхиал астма, эшак еми, ва болаларда учрайдиган деярли барча турдаги аллергиялар киради;