Mavzu: O‘zgaruvchan va o‘zgarmas tok elektromagnitlari haqida tushunchalar

So’nuvchi elektromagnit tebranishlar xarakteristikasi. tenglamani yechimi quyidagi ko’rinishga ega:

• Bu tenglamada — so’nish koeffitsenti. Chastotasi quyidagicha aniqlanadi

  
  
• 
  

• Shunday qilib, so’nuvchi tebranishlar amplitudasi eksponensial qonun bo’yicha o’zgaradi:

  
  

• Bu yerda — t vaqtdagi tebranish amplitudasi, —t =0 vaqtdagi boshlang’ich tebranish amplitudasi.

  
  

So’nishni xarakterlovchi kattaliklar.

• Zaryad miqdori o’zgarishining vaqtga bog’liqigi asosida uzluksiz amplitudasining o’zgarishi asosida punktrik chiziq bilan ko’rsatilgan. Ifodadan ko’rinib turibdiki, tebranish chastotasi xaqiqiy son, ya’ni bo’lguncha davom etadi. kampyuter yordamida zaryad miqdori o`zgarishi amplitudaning o`zgarishi animatsalar orqali ko`rsatiladi. So’nuvchi tebranishlar davri quyidagi formula yordamida aniqlanadi:

  
  

Bu yerda — so’nmas tebranishlarning xususiy chastotasi ni Tomson formulasi bilan solishtirib, so’nuvchi tebranishlar chasto’tasi erkin tebranishlar chasto’tasidan katta ekanligiga ishonch hosil qilamiz. Konturdagi tebranishlarning so’nish tezligi so’nishning logorifmik dekrementi bilan xarakterlanadi.

Xulosa.
Shunday qilib, magnetizm haqidagi dastlabki ma'lumotlar, magnit maydon induksiyasi, Amper qonuni, magnit maydonidagi tokli kontur, Bio-Savar-Laplas qonuni, magnit induksiyasi vektori sirkulyatsiyasi, elektromagnit induksiya hodisasi, induktivlik, o’zinduksiya, magnit maydon energiyasi, magnetiklarda magnit maydoni kabi mavzular ko’rib chiqildi. 1820-yilda daniyalik fizik Ersted elektr toki magnit maydon bilan bog'liqligini tajribada topdi. Ersted tajribasining ilmiy-tarixiy ahamiyati shundaki, u elektr hodisalarning magnit hodisalar bilan aloqasini o'rnatdi. Bu hodisalar ungacha alohida, o'zaro bog'liq bo'lmagan hodisalar sifatida qaralar edi. Ersted, jonli qilib aytganda, elektr va magnit hodisalar orasida mavjud bo'lgan jarlik ustiga ko'prik qurdi. Ersted tajribasi elektromagnit hodisalarni o'rganishda yangi davr ochib berdi. Ersted kashfiyotidan so'ng elektromagnit hodisalarni o'rganishga boshqa olimlar ham qo'shildi. Fransuz olimlari Amper va Agaro, ingliz olimi P. Barlou, Sterjen, venger olimi Iyodlik, amerikalik Genri, rus olimi B.S.Yakobi kabi olimlar shular jumlasidandir. Ularning tadqiqotlari natijasida quyidagilar aniqlandi: -Magnit maydon harakatdagi elektr zaryadlar tomonidan vujudga keladi va faqat harakatdagi zaryadlarga ta'sir qiladi. -Magnit maydonning kuch chiziqlari berk chiziqlardir. -To'g'ri tokning magnit maydoni kuch chiziqlari konsentrik aylana shakliga ega. Magnit maydon kuch chiziqlarining yo'nalishi parma qoidasi bo'yicha aniqlanadi. To'g'ri tokning magnit maydoni masofa ortgan sari kuchsizlanadi. Tokning magnit maydoni hozirgi zamon texnikasiga keng qo'llaniladi. Elektromagnit, elektromagnit rele, elektr o'lchov asboblari, elektr dvigatellarelektromagnitlarning texnikada qo'llanilishiga doir misollarning kichik bir qismidir.