Мавзу: саноат корхоналарининг

Меҳнат унумдорлигини кўтариш учун унга таъсир этувчи омилларни билишимиз керак бўлади. Меҳнат унумдорлиги даражасини аниқловчи шароитлар меҳнат унумдорлигининг ўсиш омиллари дейилади.

Меҳнат унумдорлги, маҳсулот сифати ва ниҳоят ишлаб чиқариш самарадорлигини кўтаришда муҳим мавқега эга омиллардан бири:

Меҳнат унумдорлги, маҳсулот сифати ва ниҳоят ишлаб чиқариш самарадорлигини кўтаришда муҳим мавқега эга омиллардан бири:

• - бу меҳнат шароитидир. Олимларимиз уни бешта гуруҳга бўладилар:
• - психологик ва физиологик
• - санитария ва гигиена
• - ижтимоий-психологик ва эстетик
• - иқтисодий-ташкилий
• - техник-технологик.

Ҳозирда ташкил этилаётган ҳар бир ишлаб чиқариш ва ноишлаб чиқариш соҳаларида фаолият кўрсатаётган фирма-корхоналар шу омилларни ташкил этиб қўйсалар ўз-ўзидан рақобатбоп сифатли товар ишлаб чиқаришга эришадилар

бу ерда: М - маҳсулот миқдори

Т - барча маҳсулот миқдорига сарф қилинган иш вақтининг

умумий сарфи

У - индивидуал меҳнат унумдорлиги (ишлаб чиқариш)

Мс - меҳнат сарфи.

Энди меҳнат унумдорлиги кўрсатгичлари ва уни ўлчаш усуллари билан танишамиз.
Унумдорлик кўрсатгичлари икки хил:
1. Индивидуал меҳнат унумдорлиги.
Бу кўрсатгич у ёки бу ходим меҳнатининг натижаларини кўрсатади ва икки хил йўл билан ўлчанади:
- Иш вақти бирлигида тайёрланган маҳсулот бирлиги билан.

2. Ижтимоий меҳнат унумдорлиги - энг умумлашган меҳнат

2. Ижтимоий меҳнат унумдорлиги - энг умумлашган меҳнат

унумдорлиги бўлиб у қуйидаги формула билан ифодаланади:

 

жами ижтимоий маҳсулот

У= ______________________________

жонли меҳнат + буюмлашган меҳнат

 

Бу кўрсаткич бўйича ижтимоий ишлаб чиқаришнинг самарадорлиги хақида фикр юритилади.

Бошқа кўрсаткич бир ишловчига тўғри келадиган миллий даромад хажми бўлиб, у жамиятдаги фақат жонли меҳнат самарадорлигини (С) ифодалайди: