Mavzu: Signallarning asosiy xarakteristikalari Reja

Mavzu: Signallarning asosiy xarakteristikalari

Reja:

1. 
   Signallarning asosiy turlari
   
2. 
   Diskret signallarning matematik modellari
   
3. 
   Sinov diskret signallari
   
4. 
   Signallarga raqamli ishlov berish umumlashgan sxemasi
   

1. 
   Signallarning asosiy turlari
   

Signallaming asosiy turlariga quyidagilar kiradi: analog, diskret va raqamli. Analog signallar uzluksiz va bo'laklari uzluksiz jc(/) fimksiya bilan ifodalanadi, bunda fiinksiyaning o‘zi va argumenti har qanday qiymatlami qabul qilishi mumkin, ya’ni t < t < t , x < x < x

Uzluksiz signalni diskretlash

Diskret signal x (() uzluksiz signal x(/) ni diskretizatsiyalash fiinksiyasi y(t) ga ko‘paytirish natijasida hosil qilinadi. Bunda v(f) diskretlash fiinksiyasi Ai odiin bilan davriy takrorlanuvchi kichik davomiyli impulslar ketma-ketligi (l.lurasm)dan foydalaniladi. Ideal holatda diskretlash fiinksiyasi sifatida deltafunksiyalar davriy ketma-ketligidan foydalaniladi (1.16-rasm). T = kA( oraliq diskretlash davri deb ataladi, unga teskari bo‘lgan kattalik diskretlash chastotasi deb ataladi,

f =\/T.

Diskret signalning nT vaqtdagi qiymatlari uning oniy qiymatlari deb ataladi. Diskret signal haqiqiy voki kompleks boiishi mumkin. Kompleks signalning haqiqiy va mavhum qismi haqiqiy ketma-ketliklar orqali ifodalanadi

x(nT)= x (nT)+ jx (nT).

Raqam li signal .v (/) kvantlangan panjarasim on funksiya (1.2-rasm ), y a ’ni qator diskret sathlam i kvantlash sathi mq qiym atlarga nT vaqtlarda ega bo‘ luvchi panjarasim on fimksiyadir. Bunda q - sath b o ‘yicha kvantlash odimi, m - kvantlash o ralig‘ i tartib raqami. m- 0,1, 2 ,...,M - 1 , M =2 b o iib , n - butun musbat son.

Raqamli signal

Raqam li signal cheklangan razryadli sonlar ketma-ketligi orqali ifodalanadi. B a ’zan diskret va raqamli signallam i ifodalashda normallashtirilgan vaqt i tushunchasidan ham foydalaniladi, y a’ni

deb qabul qilinadi va u t=nT bo'lsa, olingan oniy qiymat tartib raqami n ni anglatadi, «-ch i diskret vaqt n=^=i. Norm allashtirilgan vaqt tushunchasi diskret signal x (/) ni o ‘ zgaruvchan butun son fiinksiyasi .r(«) shaklida ifodalash imkoniyatini beradi. Bunda diskret signalni ifodalash uchun bir-biriga aynan teng quyidagi ifodalardan foydalanish mumkin:

2. 
   Diskret signallarning matematik modellari
   

Diskret signalni quyidagi matematik ifodalar orqali aniqlash mumkin: - diskret vaqt fiinksiyasi nT : x(nT ) = x(t]t = nT , bunda n = 0 , 1, 2,..., lar analog signalning diskret davriy takrorlanuvchi vaqtdagi oniy (tanlangan) qiym atlariga m os keluvchi normallashtirilgan vaqt; - olingan qiymat tartib raqami /7-funksiyasi: x(n) = x(nT )T = 1 , umuman olganda vaqt bilan to‘g ‘ridan-to‘ g ‘ri b og‘lanm agan;

- uzluksiz vaqt funksiyasi:

analog signal .x(/) ni diskretlash fiinksiyasi f s (t) = ^ Ö ^ - n T ) ga ko‘paytirish natijasida quyidagi cheksiz qisqa davomiyli impulslar davriy ketma-ketligi uchun ifodani olamiz: