Mavzu: so‘nggi urug‘ jamoasining moddiy madaniyati reja: kirish I. Asosiy qism


Download 1.35 Mb.
bet2/8
Sana04.02.2023
Hajmi1.35 Mb.
#1159135
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
SO‘NGGI URUG‘ JAMOASINING MODDIY MADANIYATI

I. ASOSIY QISM
1.1. Ibtidoiy jamiyatning vujudga kelishi
O‘rta paleolit davriga kelib qadimgi odamlar O‘rta Osiyoning keng hududlariga tarqala boshlaydilar. Bu davrda, ayniqsa uning so‘nggi bosqichida qadimgi odamlarning turmush tarzida va mehnat qurollarida yangi unsurlar paydo bo‘ladi. Qurollarning turlari ko‘payadi. Ayniqsa, ovchilik bilan bog‘liq bo‘lgan nayzasimon o‘tkir paykonlar, turli pichoqlar, qirg‘ichlar, kesgichlar shular jumlasidandir. Bu davrning ijtimoiy hayotdagi eng muhim xususiyati shundaki, bu davrda ibtidoiy to‘dadan urug‘chilik jamoasiga o‘tila boshlandi. Hozirgi zamon odamlariga o‘xshash odamlar (kromanyon) paydo bo‘lishi uchun zamin hozirlandi.
Bu shart-sharoitlarning negizida mehnat qilish bilan bevosita bog‘liq mehnat qurollarining takomillashuvi va shu asosda o‘sha davr kishilarining xo‘jalik hayotidagi dastlabki olg‘a siljishlar yotadi. Demak, bu davr - ishlab chiqarish bilan bog‘liq bo‘lgan qurollar takomillashayotgan, nutq madaniyati o‘sib borib, fikrlash nisbatan ancha oshgan, olov sun’iy tarzda yaratila boshlangan, ovchilik ancha rivojlanib, keng hududlarga tarqalgan davr edi.
Marksizmda ibtidoiy jamoa tuzumi atamasi qoʻllaniladi, bu birinchi ijtimoiy-iqtisodiy formatsiyani anglatadi. Anʼanaviy tarixchilar, marksistlar va nafaqat marksistlarning fikriga koʻra, oʻsha paytda jamiyatning barcha aʼzolari ishlab chiqarish vositalariga va odatda " ibtidoiy kommunizm „ deb ataladigan ijtimoiy mahsulotning ulushini olish usuliga bir xil munosabatda boʻlgan, hamma uchun bir xil edi.
Ijtimoiylashtirilgan mulkka ega boʻlgan bir xil turdagi ibtidoiy jamiyatning turli nomlari bilan bogʻliq holda va hokimiyat, sivilizatsiya, davlat, xususiy mulk paydo boʻlishidan oldin turli klassik maktablar tarixchilari va hokimiyatning paydo boʻlishi haqidagi nazariyalardan foydalanish odatiy holdir. Umumiy qabul qilingan atama “ibtidoiy jamoa tuzumi" bu turdagi ijtimoiy tuzilmani nomlash uchun.
Klassik boʻlmagan tarixchilar jamoalarning mavjudligini va ibtidoiy jamoa tuzumini, munosabatlarni, hokimiyatning oʻziga xosligini inkor etadilar.

Download 1.35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling