Demak, ommaviy hodisa va jarayonlar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni ko‘rinarli, tushunarli va ixcham tarzda tegishli qator va ustun katakchalarga tartib bilan yozish statistik jadval deyiladi. Har bir statistik jadval ega va kesimdan tashkil topadi. Jadval egasi bo‘lib, o‘rganilayotgan ko‘rsatkich hisoblanadi va gap nima ustida borayotganligini anglatadi. Jadval kesimi esa jadvalning egasini tavsiflovchi ko‘rsatkichlar bo‘ladi. Ko‘pincha jadval egasi qatorlarda, kesimi esa - ustunlarda ko‘rsatiladi. (ayrim hollarda teskarisi bo‘lishi ham mumkin.) Statistik jadvallar egasining tuzilishiga qarab: oddiy, guruxli va kombinatsion (aralash) jadvallarga bo‘linadi. O‘zbekistonda asosiy chorvachilik mahsulotlarini ishlab chiqarish - Jadval egasi biror belgisi bo‘yicha guruhlarga ajratilib tuzulsa guruxli jadvallar deyiladi. Masalan:
Iqtisodiy sektorlar bo‘yicha band bo‘lgan aholi soni (ming kishi) | | | | | | | - Xalq xo‘jaligi bo‘yicha jami
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | - Ko‘pincha ommaviy hodisa va jarayonlar ko‘p omillar ta’sirida vujudga kelganligi sababli, ko‘rsatkichning tub mohiyatini bir necha belgilari bo‘yicha guruhlash natijasida o‘rganiladi. Bunday ega ham kesim ko‘rsatkichlari ham bir necha belgilari bo‘yicha guruhlangan jadvallar kombinatsion (aralash) jadvallar hisoblanadi. Mana shunday jadvallarga guruhlangan statistik ma’lumotlardan foydalanib hodisa va voqealarning tub mohiyatini ochish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
