Mavzu: Sug'urta atamalari definitsiyasi va ularning guruhlanishi

Sug’urtalanuvchi – sug’urtalovchi bilan aniq sug’urta munosabati o’rnatgan va tegishli sug’urta mukofotlarini to’lovchi yuridik yoki jismoniy shaxs.


Sug'urta vositachilari - sug'urtalovchi va sug'urtalanuvchi o'rtasida vositachilik vazifasini bajaruvchi vuridik shaxs. Maqomi bo'yicha vositachi sug'urtalanuvchining manfaatlarini himoya qiladi. Ko'rsatgan xizmatlari uchun vositachi tegishli vositachilik haqini oladi.
Risk — bitta kutilayotgan hodisa bo'yicha xavfning yuzaga kclishi. Risk tushunchasi ko'rinishlarining xilma-xilligi. uni sodir bo'lishi natijasida yuzaga kelgan oqibatlaming og'irligi, riskni ro'y berishi sababli paydo bo'Igan zararlarni mutloq tugatishni imkoniyati boTmaganligi sug'urta ishini tashkil etish uchun asos yaratdi. Shunday qilib, risk sug'urtaviy huquqiy munosabatlami shakllantirish uchun shart- sharoit yaratadi. Risk-riskli holatlaming yagonalik va o'zaro aloqadorlik yig'indisidir.
Sug'urta fanida risk tushunchasiga turlicha tariflar berilgan. Jumladan. risk-bu konkret hodisa yoki hodisalar yig'indisi bo'lib, ular sodir bo'Igan taqdirda sug'urta kompaniyasi qoplamalar to'laydi. Risk sug'urta obyekti bilan to'g'ridan to'g'ri bog'langan. Obvektga risk salbiy ta’sir ko'rsatib. uni shikastlashi yoxud nobud qilishi mumkin. Shu tufayli risk - bu yagona tasodiliy hodisa bo'lib, uning ro'y berishi inson ongiga yoki irodasiga bog'liq emas. Sug'urta risklarining ro'yxati sug'urtalovchining sug'urta javobgarligi hajmini tashkil etadi.
Risk bahosining puldagi ifodasi sug'urta tarif stavkasini tashkil etadi; sug'urta obyekti; sug'urta javobgarligining turi.
Tibbiy sug'urta - aholi sog'ligini himoya qilish vositalaridan biri. Sug'urta hodisasi ro'y berishi munosabati bilan, sug'urta polisi orqali bepul tibbiy xizmat ko'rsatilishi. Tibbiy xizmat ko'rsatish bilan bog'liq xarajatlarni sug'urta kompaniyasi to'laydi. Tibbiy sug'urta majburiy yoki ixtivoriy bo'ladi.
Mulkiy sug'urta - turli ko'rinishdagi mol-mulklarni saqlash bilan bog'liq manfaatlar sug'urta munosabatlarining obyekti hisoblangan, sug'urtaning mustaqil tarmog'i. Sug'urtalanuvchining shaxsiy mulki, uning qaramog'ida joylashgan mol- mulklar sug'urtalanishi mumkin. Sug'urtalanuvchi sifatida, nafaqat mol-mulkning sohiblari, balki mol-mulkning saqlanishi uchun mas’uliyatli bo'Igan jismoniy va yuridik shaxslar ham bo'lishi mumkin.
Netto-stavka - brutto-stavkaning asosiy tarkibiy qismi. Netto-stavka sug’urta qoplamasini to'lashga mo'ljallangan pul mablag'lari resurslari bo'lib, u brutto- stavkaning 90 foizigacha miqdorini tashkil etishi mumkin.