Mavzu: Sug’urtaning iqtisodiy mohiyati. Sug’urta funksiyalari

To‘rtinchidan, moliya tizimi tub asoslari mohiyatini tushunish asoslangan
fuqarolik qarorlari qabul qilish uchun zarur. Moliya tizimi iqtisodiy hayoti bozor
munosabatlariga asoslangan har qanday jamiyat infratuzilmasining eng muhim
qismi hisoblanadi. Keng tarqalgan fikrga ko‘ra moliya institutlari ishini to‘g‘ri tashkil etish mamlakatning iqtisodiy o‘sishi va taraqqiyoti uchun puxta zamin yaratadi. Biz, fuqaro sifatida, ko‘pincha siyosiy qarorlar qabul qilishimizga to‘g‘ri keladi. Bu qarorlar, oxir oqibat, mamlakat moliyaviy tizimi ishiga o‘z ta’sirini ko‘rsatadi. Masalan, depozitlarning hukumat tomonidan sug‘urtalanishiga qarshi chiqayotgan yoki fond bozoridagi bitimlar ustidan qat’iy nazorat o‘rnatishga 9chaqirayotgan siyosatchiga ovoz berish to‘g‘ri bo‘ladimi? Agar shunday qilinsa, buning oqibati nimalarga olib kelishi mumkin?
Beshinchidan, ko‘pchilik shunchaki o‘z bilim doirasini kengaytirish uchun
ham “Zamonaviy moliya”ni o‘rganadi va shunga qiziqadi. Zamonaviy moliya
qonuniyatlarini bilish dunyoqarashni kengaytiradi va tashqi dunyo qaysi
qonuniyatlarga asosan rivojlanayotganini bilishga yordam beradi.
Moliya sohasidagi ilmiy izlanishlar uzoq tarixga ega. A. Smitning 1776
yilda chop etilgan “Xalqlar boyligi tabiati va sabablari borasida tadqiqotlar”
kitobini ko‘pchilik iqtisod fani (ilmi)ning ibtidosi deb hisoblaydilar. So‘ngi
yillarda zamonaviy moliya nazariyasi moliya sohasiga ixtisoslashgan iqtisodchilar
tomonidan ishlab chiqilmoqda va takomil-lashtirilmoqda. Bu 1990 va 1997
yillarda iqtisod sohasida Nobel muko-fotiga moliya nazariyasi va amaliyotiga
ulkan hissa qo‘shgan olimlar sazovor bo‘lganligi bilan ham tasdiqlanadi.

Moliya bozorining mohiyati, zarurligi, asosiy vazifalari va turlari

Mustaqil ish shakli: klaster

Moliya bozorlarining barcha shakllari va turlari

Va butun tizimlari va tashkiliy tuzilmalari





Milliy



Pul bozorlari

Mintaqaviy fond



Fond bozorlari







Mintaqaviy



Dunyo



Moliya bozorlari







Valyuta birjalari

Valyuta bozorlari

Kapital bozorlar

Mahalliy

Sug’urta kompaniyalari

Tijorat banklari

Mahalliy xo’jalik yurituvchi subektlar


Bozor ishtirokchilarining investorlar oldidagi javobgarligi

Savdo -sotiq qoidalari

Litsenziya

Normativ hujjatlar

Ro’yxatdan o’tish

Foiz stavkasini nazorat qilish

Pul-kredit siyosati

Soliq siyosati

Bilvosita

Tog’ri

O’z-o’zini tartibga solish

Davlatlararo

Moliya bozorlarini tartibga solish

Moliyaviy hisobotlar

Mustaqil ish shakli: tushunchalar taxlili
Joriy likvidlik koiffitsienti, sotuvlar daromadlilik koiffitsienti, balans, moliyaviy
Hisobotlar, balans, aylanma kapital,

	EBIT Sotish hajmi
	Aylanma aktivlar Qisqa muddatli majburiyatlar
	mahsulot tannarxiga kiritiladigan barcha xarajatlar va chiqimlar hamda majburiy to'lovlar chegirilganidan so'nggi korxona yalpi daromadining qismi. Bu foyda soliqqa tortilgunga qadar bo'lgan yalpi foydadir.
	Fizmaning egalari va kreditorlariga firmaning joriy moliyaviy axvoli xamda o’tgan davrda uning faoliyati qanchalik samarali bo’lgani to’g’risida hisobot beradi
	Aylanma aktivlar va qisqa muddatli majburiyatlar o’rtasidagi farq