Mavzu: Tayyorladi: Kalanova. J: Yuldashov. Sh o’qituvchi: Mustafaeva Rahima

Mavzu:

Tayyorladi:Kalanova.J:Yuldashov.SH O’qituvchi:Mustafaeva Rahima

1.Masalaning qo‘yilishi 2. Masalaning matematik modeli

• Reja:

1.Bozor iqtisodiyoti protsessining xohlagan ishtirokchisi o‘zining yakka daromadiga (foyda ko‘rish, mehnat qilish holatlarini yaxshilash, xavf miqdorlarini kamaytirish, resurslarni tejash va boshqalar) mos harakat qiladi. Bunday tizimning eng oddiy varianti – bu o‘zaro raqobat bor bo‘lgan hamda mukammallashtirilgan iqtisodiyotiga ega bo‘ladigan tizimi, bunda uning har bir sub’ekti iqtisodiy jihatdan o‘rni ancha kichik va mahsulot chiqarish darajasiga, mahsulot narxiga, maosh miqdoriga va boshqa makroko‘rsatkichlarga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta’sir etish imkoniyati yo‘q bo‘lgan tizimdir. Shu bilan birga bunday tizimning iqtisodiy agentlarining o‘tasida tuzilgan ish harakatlari tizimda bor bo‘lgan oldi-sotdi jarayonlari orqali ish beruvchilar va yollangan ishchilar, finansistlar, investorlar va boshqa kelishilgan ish harakatlarining umumiy ko‘rinishiga aylanadi.

• 1.Bozor iqtisodiyoti protsessining xohlagan ishtirokchisi o‘zining yakka daromadiga (foyda ko‘rish, mehnat qilish holatlarini yaxshilash, xavf miqdorlarini kamaytirish, resurslarni tejash va boshqalar) mos harakat qiladi. Bunday tizimning eng oddiy varianti – bu o‘zaro raqobat bor bo‘lgan hamda mukammallashtirilgan iqtisodiyotiga ega bo‘ladigan tizimi, bunda uning har bir sub’ekti iqtisodiy jihatdan o‘rni ancha kichik va mahsulot chiqarish darajasiga, mahsulot narxiga, maosh miqdoriga va boshqa makroko‘rsatkichlarga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta’sir etish imkoniyati yo‘q bo‘lgan tizimdir. Shu bilan birga bunday tizimning iqtisodiy agentlarining o‘tasida tuzilgan ish harakatlari tizimda bor bo‘lgan oldi-sotdi jarayonlari orqali ish beruvchilar va yollangan ishchilar, finansistlar, investorlar va boshqa kelishilgan ish harakatlarining umumiy ko‘rinishiga aylanadi.

Agarda bunday jamoaviy o‘zaro harakatlar natijasida, tizimdagi mahsulot va xizmatlarning umumiy ishlab chiqarilishining, ularga qo‘yilgan umumiy talab bilan mos bo‘lsa, unda iqtisodiyotning bunday holati teng salmoqli deb ataladi, bunda o‘rnatilgan narxlarini teng salmoqli bozor narxi deyiladi. Talab va taklif o‘rtasidagi balans holati xohlagan narxda emas, xuddi bozor o‘rnatgan narxlarida o‘rinli bo‘ladi, boshqa holatda bunda talab to‘lash qobiliyatiga ega bo‘ladi.

• Agarda bunday jamoaviy o‘zaro harakatlar natijasida, tizimdagi mahsulot va xizmatlarning umumiy ishlab chiqarilishining, ularga qo‘yilgan umumiy talab bilan mos bo‘lsa, unda iqtisodiyotning bunday holati teng salmoqli deb ataladi, bunda o‘rnatilgan narxlarini teng salmoqli bozor narxi deyiladi. Talab va taklif o‘rtasidagi balans holati xohlagan narxda emas, xuddi bozor o‘rnatgan narxlarida o‘rinli bo‘ladi, boshqa holatda bunda talab to‘lash qobiliyatiga ega bo‘ladi.