Mavzu: tovar-moddiy zaxiralari va pul mablag`lari auditi reja

2. Tovar-moddiy zahiralarni auditorlik tekshiruvidan o’tkazish ketma-ketligi.
Tovar-moddiy zahiralar bilan bog’liq xo’jalik muomalalarini auditorlik tekshiruvidan quyidagi tartibda o’tkazish maqsadga muvofiq.
Tovar-moddiy zaxiralari auditining ketma ketligi:
A. Umumiy muolajalar. Testlar nazorat quroli.
1. Ichki nazorat tizimi bo’yicha test o’tkazish (INT);
2. Buxgalteriya hisobi tizimi bo’yicha test o’tkazish (BHT);
3. Buxgalteriya hisobi maqsadi uchun tuzilgan hisob siyosatini tahlili;
4. Soliq hisobi maqsadi uchun tuzilgan hisob siyosatini tahlili;
5. Ishchi schetlar rejasini tahlil qilish;
6. Buxgalteriya balansi va buxgalteriya hisob registrlaridagi ko’rsatkichlarni bir xilligini tekshirish;
7. Xujjatli tekshirishda tanlab olish miqdori va tuzilishi aniqlash.
B. Mohiyati bo’yicha tekshirish muolajalar.
1. Inventarizatsiya;
2. Shartnomalarni ko’rib chiqish (tekshirish);
3. Material – ishlab chiqarish zahiralari kirimi va chiqimi hisobini hujjatlashtirilishini to’g’ri rasmiylashtirilganligini tekshirish;
4. Hisobotda material – ishlab chiqarish zahiralarini xom-ashyo va materiallarga, tayyor maxsulotlarga sotish uchun mo’ljallangan tovarlarga to’g’ri turkumlanishini
tekshirish;
5. Material – ishlab chiqarish zahiralarini hisobotdagi qiymatini hisob bahosi bilan
to’g’riligini tekshirish;
6. Material – ishlab chiqarish zahiralari qiymat miqdorini hisobdan chiqarishni (ishlab chiqarishga berilgan yoki sotilgan) qabul qilingan hisob siyosatiga mosligini tekshirish;
7. Yaroqsiz holga kelib, sotish qobiliyatini yo’qotgan zahiralarni korxona balansidan
hisobdan chiqarishni tekshirish;
8. Sodir bo’lgan xo’jalik muomilalarini tekshirayotgan davrga taalluqli ekanligini
tekshirish;
9. Sotib olingan va chiqib ketgan material – ishlab chiqarish zahiralari bahosini dastlabki hisob hujjatlari bilan solishitirib tekshirish;
10. Hisobotlardagi muhim axborotlarni oshkor qilinishini tekshirish;
11. Xato va kamchiliklarni taxminiy ro’yxati;
12. Tizimli (sistemali) kamchiliklar to’g’risida ma’lumot;
13. Tanlab tekshirish natijalarini tahlili;
14. Me’yoriy hujjatlar bo’yicha aniqlangan kamchiliklar ro’yxati;
15. Audit bo’limi bo’yicha xulosa.
Tovar-moddiy zahiralarni auditorlik tekshiruvidan o’tkazish buxgalteriya hisobotida
katta xatolarga yo’l qo’yish xavfini kamaytiradi. Shuning uchun, tovar-moddiy zahiralarni tekshirishni boshlashdan oldin auditor eng ko’p uchraydigan qoidabuzarliklarni aniqlashi va shuni hisobga olgan holda zarur tekshiruv amallarini tanlashi kerak.
Tovar-moddiy zahiralar to’g’risidagi axborotlarning ishonchliligi bo’yicha auditor
fikrining shakllanishiga quyidagi omillar ta’sir ko’rsatadi: