Mavzu. Umumiy psixologiya fani predmeti, ilmiy tadqiqot metodlari

Forobiy bilishning ikki shakli, bosqichini - xissiy va xayoliy, akliy bilishni bir-biridan farklaydi. U sezgi roliga tuxtalib, besh turga buladi:

• Forobiy bilishning ikki shakli, bosqichini - xissiy va xayoliy, akliy bilishni bir-biridan farklaydi. U sezgi roliga tuxtalib, besh turga buladi:
• Forobiy sezgini bilishning manbai deb xisoblagan, uning qarashlari Aristotelning
• «sezmagan odam xech narsani bilmaydi xam, tushunmaydi xam» degan qarashlariga uxshab ketadi.
• Forobiy inson (rux) jonining bir tandan boshkasiga utib, kuchib yurishi mumkinligini inkor etadi va uni balki tan kabi individual «substaqiyasining birligi» sifatida tushunadi. Uning fikri izchil emas edi. Bunday ikkilanish Aristotelga xam xos bulgan.
• Forobiyning ruxiy jarayonlar, ularning bilish va mantik tizimi xakidagi ta’limoti urta asrlar falsafasining katta yutugi edi.

Abu Ali ibn Sinoning falsafiy qarashlari

• Abu Ali ibn Sinoning falsafiy qarashlari
• Abu Ali ibn Sinoning (980-1037) psixologik falsafiy qarashlari, ilmlar tasnifi, ta’rifi va tarkibi xakidagi fikrlari uning «Tib konunlari» asarida inson fiziologiyasi va psixologiyasi asosida talkin etiladi. Ibn Sino sezgini tashki va ichki sezgilarga ajratadi. Tashki sezgi insonni tashki olam bilan boglaydi, ular 5 ta: kurish, eshitish, ta’m - maza bilish, xid va teri sezgisi. Bular insonning ma’lum organlari - teri, kuz, ogiz, burun va kulok bilan uzviy boglik.
• Ichki sezgilar - bu umumiy, chunonchi, taxlil etuvchi, ifodalovchi, eslab koluvchi (xotira), tasavvur etuvchi sezgilardir. Ibn Sino miyani barcha sezgilardan boruvchi nervlar markazi, umuman inson nerv sistemasining markazi ekanligi xakidagi ta’limotni olga surgan. Inson tana va jondan tashkil topadi, miya insonni boshkarib turuvchi markazdir.

Gerbartning fikricha, asosiy psixofizik element tasavvurdir, qolgan barcha jarayonlar - hissiyot, iroda, tasawurlar majmuasidan

• Gerbartning fikricha, asosiy psixofizik element tasavvurdir, qolgan barcha jarayonlar - hissiyot, iroda, tasawurlar majmuasidan
• va munosabatlaridan iboratdir. Ruhiy holatlar doimo o`zgarish jarayonida boiadilar. Tasavvurlarning bu doimiy o`zgarish va alma-shish jarayonida ma'lum darajada doimiylik, qonuniyat bor. Bu doimiylikning miqdor tomonini o`lchash mumkin. Shuning uchun ham, Gerbartning fikricha, psixologiyaga matematikani tatbiq qilish mumkin.