Америка модели қаттий маъмурий бошқарув усулларига асосланган. Отеллар ходимлари тор ихтиссосликка эга эдилар. Уларнинг барчаси хатти ҳаракатлари инструкцилар ва бевосита раҳбарлик кўрсатмаларига бўйсиндирилган эди. Булар эса ишлаб чиқариш тизими ишни яхши йўлга қўйишни таъминлайди. Меҳнатни ташкил этишда америкаликлар муносабатини ўрганган Буюкбританиялик менежерлар ишнинг стандарт усуллари самарали эканлигини таъкидлашди. Улар яна америкалик ҳамкасабаларининг иш усалуби принципал асарлари – доимий равишда фойда ва зарарни ҳисоблаб боришларига эътиборини қаратдилар. Кейинчалик бу иш тамоилига европаликлар ҳам амал қила бошладилар. - Америка модели қаттий маъмурий бошқарув усулларига асосланган. Отеллар ходимлари тор ихтиссосликка эга эдилар. Уларнинг барчаси хатти ҳаракатлари инструкцилар ва бевосита раҳбарлик кўрсатмаларига бўйсиндирилган эди. Булар эса ишлаб чиқариш тизими ишни яхши йўлга қўйишни таъминлайди. Меҳнатни ташкил этишда америкаликлар муносабатини ўрганган Буюкбританиялик менежерлар ишнинг стандарт усуллари самарали эканлигини таъкидлашди. Улар яна америкалик ҳамкасабаларининг иш усалуби принципал асарлари – доимий равишда фойда ва зарарни ҳисоблаб боришларига эътиборини қаратдилар. Кейинчалик бу иш тамоилига европаликлар ҳам амал қила бошладилар.
- Меҳмонхона бизнесини бошқариш ва ташкил этишнинг америкача модели урушдан кейинги жаҳон бозори талабларига ҳаддан ташқари мос келди. Исътемол талаблари қондирилмаган шароитда америка компаниялари меҳмонхоналар хизматида кетма-кет оммавий ишлаб чиқаришга умид боғладилар. Улар ўзларининг меҳмонхоналар занжирини ўз мамлакатларидан ташқари узоқ-узоқ мамлакатларга ёйдилар. Бунда маҳаллий меҳмонхоналар компанияларнинг рақобатда ожизлиги қўл келди. Америка трансмиллий корпорацияларининг хориждаги экспансияси деярли тўсиққа учрамай босиб бора бошлади. Ўнта етакчи халқро меҳмонхоналар компанияларидан саккизтаси американикидир. Дунёдаги отелларнинг ярими ва хоналарнинг 56% Америка ТМК улушига тўғри келди.
Ўтган асрнинг 80 – йилларида Америка модели ўз нуфузини йўқота бошлади. Унинг самарадорлигини пасайиши биринчи навбатда исътемол талабларининг ўзгариши билан боғлиқ эди. Жаҳон бозорининг эҳтиёж моллари ва хизматлар билан сероблашгани америкача оммавий ишлаб чиқариш стандарт маҳсулотларини етказиб қўйди. Талаб дифференциялашиб (табақалашиб) қолди. Уни қондириш учун кенг истеъмол ассортиментида сифатли маҳсулотлар ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш талаб қилинарди. Кўпчилик туристлар учун стандарт жойлаштиришлар устунликдан бош етишмовчиликка айланди. - Ўтган асрнинг 80 – йилларида Америка модели ўз нуфузини йўқота бошлади. Унинг самарадорлигини пасайиши биринчи навбатда исътемол талабларининг ўзгариши билан боғлиқ эди. Жаҳон бозорининг эҳтиёж моллари ва хизматлар билан сероблашгани америкача оммавий ишлаб чиқариш стандарт маҳсулотларини етказиб қўйди. Талаб дифференциялашиб (табақалашиб) қолди. Уни қондириш учун кенг истеъмол ассортиментида сифатли маҳсулотлар ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш талаб қилинарди. Кўпчилик туристлар учун стандарт жойлаштиришлар устунликдан бош етишмовчиликка айланди.
- Саёҳатчилардан бирининг хотираларида Америка меҳмонхоналари занжири феномен ва кенг қамровли стандартлаштиришга нисбатан ҳис туйғуси ифода этилган: «Мен шаҳарнинг узоқ чеккасигача етиб боргач фонтанли ҳашаматли бино туриши керак бўлган жойда кутилмаганда ўзича кўчиб келган» «холидей Инн»ни кўрдим. Қурилиш шунчаки катта ва кўримсиз ташландиқ бир жойда қурилган эдики ҳафсалам бир бўлди. Нўноқлик билан шаблон қутича шаклида қурилган бино деразалари қийшайган, киришдаги қоронғу йўлак, ўтган қайтганларни қайд этувчи девордаги видеокамера, яшил пластик кўрсаткичларни кўриб ҳузр қилиб, сўлим гўшада дам олиш орзураримиз чиппакка чиқди. У худди машиналар қўйиладиган жойга ўхшарди. Уни кўркам қилиш учун Сариқ чақалик ҳам иш қилинмагани кўриниб турарди.
Do'stlaringiz bilan baham: |
