Mavzu: xronologiya (vaotini aniolash)


amal. Zardushtiylar tasavvurida mana shu 3 tamoyilga to'liq bo'ysingan,  amal qilgan inson - barkamollikning yuksak pog'onolariga ko'tarilgan


Download 0.78 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/37
Sana17.02.2023
Hajmi0.78 Mb.
#1205552
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   37
Bog'liq
yordamchi tarix

amal. Zardushtiylar tasavvurida mana shu 3 tamoyilga to'liq bo'ysingan, 
amal qilgan inson - barkamollikning yuksak pog'onolariga ko'tarilgan. 
 
 
 
Oadimgi Xorazm tili va vozuvi. 
Markaziy Osiyo xalqlarining eng qadimgi yozuvi bu xumning sirtida 
tasvirlangan Xorazm tilidagi qisqa yozuvdir. U Katta Ayirbuyir qal'a 
shaxar xarobasida topilgan. Arxeologik ma'lumotlarga qaraganda bu 
yozuv milloddan avvalgi V-IV asrlarga tegishlidir. Millodan avvalgi IV - 
III asrlarga oid yana bir qadimgi Xorazm yozuvi Quyqirilgan qal'a 
harobasida topilgan sopol idishning sirtida saklangan. Bu yagona so'z 
bo'lib, «Asparak» otliq, chavandoz so'zidan iborat. -Xorazm yozuvida 20 
belgi 
ishlatilgan.Bu 
yozuv 
belgilarini 
rus 
olimi 
Livshis 
va 
Korakalpog'istonlik qadimshunos M.Mambetullayev tadqiq etgan. 
Qadimgi Xorazm yozuvi oromiy alifbosiga asoslangan. Oromiylar-
millodan avvalgi I ming yillikning boshlarida Mesopotamiya (ikki daryo 
oralig'i hududida joylashgan qadimgi xalqdir. Milloddan avvalgi VI-IV 
asrlarga kelib, 22 ta xarfdan iborat bo'lgan oromiy alifbosi O'rta 
Sharqning idora qilish, ish yurituvchi va ma'muriy tili vazifasini 
bajargan. 
Barqtriya tili va vozuvi. 
Bu O'zbekistonning janubida Surxon vohasi va chegaradosh Tojikiston
shimoliy Afg'oniston yerlarida joylashgan tarixiy-madaniy viloyat 
aholisining tili hamda yozuvidir. Baqtriya yozuvi 2 xil. Biri-oromiy 
yozuv asosida shakllangan qadimiy boxtar yozuvi, ikkinchisi -millodan 
avvalgi III asrning o'rtalarida paydo bo'lgan yunon boxtar yozuvidir. 
Baqtriya tili va yozuvlari uncha yaxshi o'rganilmagan. Bizgacha yuzdan 
ortiq baqtiriylar so'zlari yetib kelgan. Baqtriya yozuvi topilmalari 
millodning I asrlariga taluqlidir. Yunon yozuvida 25 ta belgi ishlatilgan. 
Oromiy - boxtar yozuvida esa nechta harf bo'lganligi hozircha ma'lum 


29 
emas, chunki bu yozuvga doir yodgorliklar bizgacha juda kam miqdorda 
yetib kelgan. 

Download 0.78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   37




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling