Мавзулар бўйича матн аннотацияси ва охирги янгиликлар

10-расм. Давлатнинг инновацион тизими модели


Такрорлаш учун саволлар
1. Инновация фаолиятига давлатнинг фаол аралашув стратегиясининг мақсади нимадан иборат?
2. Илмий фаоллиятни давлат томонидан қўллаб-қувватланишини тушунтиринг?
3. Илмий-техник рақобат нима?
4. Инноваторлар меҳнатини рағбатлантириш деганда нимани тушунасиз?
5. Ҳалқаро илмий ҳамкорликни ривожлантириш йўлларини айтиб беринг?


22- Мавзу. Янгиликлар дастури ва лойиҳаларни ишлаб чиқиш

1.Инновацион лойиҳа тушунчаси ва унинг асосий элементлари.

2.Инновацион лойиҳа турлари ва унинг мазмуни.
3.Инновацион лойиҳаларни ишлаб чиқиш тартиби.
4. Инновацион ғоянинг шаклланиши ва лойиҳа мақсадларини қўйиш. Лойиҳа ғояси бўйича маркетинг тадқиқотлари.
5.Инновацион лойиҳаларни бошқариш ва амалга оширишнинг дастурли-мақсадли усуллари.


Аннотация

Муаллифлик ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқлар тўғрисида Ўзбекистон Республикасининг Қонуни 1996-йил 30 август (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Ахборотномаси, 1996-йил, 135-модда) қабул қилинган.

И. Умумий қоидалар.
1-модда. Асосий тушунчалар.
Ушбу Қонунда қуйидаги асосий тушунчалар қўлланилади:
«Муаллиф» — ижодий меҳнати билан асар яратган жисмоний шахс;
«Ёзув» — овозлар ва (ёки) тасвирларнинг уларни техникавий воситалар ёрдамида қайта-қайта идрок этиш, такрорлаш ёки узатиш имконини берадиган бирор-бир моддий шаклдаги мужассами;
«Ижрочи» — актёр, қўшиқчи, мусиқачи, раққос ёки рол ўйнайдиган, ўқийдиган, ифодали ўқийдиган, мусиқа асбобини чаладиган ёҳуд адабиёт ёки санъат асарнни (шу жумладан естрада, стирк ёки қўирчоқли номерни) бошқа бир тарзда ижро етадиган шахс, шунингдек спектаклнинг саҳналаштирувчи режиссёри ва дирижёр;
«Эълон қилиш (ошкор қилиш, чоп этиш)» – омманинг оқилона талаб-эҳтиёжларини қондириш учун ҳамда асарнинг, фонограмманинг хусусиятидан келиб чикқани ҳолда асар, фонограмма нусхаларини муомалага етарли миқдорда чиқариш;
«Манзарали амалий санъаг асарлари» – амалда фойдаланиладиган буюмларга кўчирилган икки ўлчовли ёки уч ўлчовли санъат асари, шу жумладан, бадиий ҳунармандчилик асари ёки саноат йўли билан тайёрланадиган асар;
«Фонограмма» — бирон-бир ижро ёки бошқа овозларнинг ҳар қандай мутлоқо овозли ёзуви;
«Асар нусхаси» — асарнинг ҳар қандай моддий шаклда тайёрланган кўчирмаси;
«Фонограмма нусхаси» — фонограммадан бевосита ёки билвосита тайёрланган ва шу фонограммага жо бўлган овозларнинг ҳаммасинн ёки бир қисмини қамраб олган ҳар қандай моддий жисмдаги фонограмма кўчирмаси.
Патент ҳуқуқи. У дастлаб феодализмнинг сўнги даврларида феодал жамият негизида хўжалик юритишнинг капиталистик усули вужудга келиб, ривожлана бошлаши билан юзага келди. Патент ҳуқуқи – ишлаб чиқаришнинг капиталистик усули устун келиши ва ҳокимиятнинг буржуазия йўлига ўтиши натижасида шаклланди.
“Инновацион мусобақа патентлар пойгасини ўз ичига олиб, фирмалараро инновацияда биринчиликка сазовор бўлиш деганидир. Патентлар пойгасида биринчиликни олган фирма ўз маҳсулотини сотишда махсус ҳуқуққа эга бўлиб бозорда ўз монополиясига 15 йилдан 20 йилгача бўлган даврда эришади”.
Ўзбекистонда муҳофаза қилинадиган ихтиро, фойдали моделлар, саноат намуналари таркибидаги қурилмаларни бошқа давлат – Париж конвенсияси иштирокчисининг транспорт воситасида, бу транспорт воситаси вақтинча ёки тасодифан Ўзбекистон Республикаси ҳудудида бўлганда қўлланиш, бунда бу қурилмалар фақат шу восита эҳтиёжлари учунгина фойдаланилиши шарт;
Таркибида патентланган обектлар бўлган воситалар устида илмий тадқиқот ёки тажрибалар ўтказиш.
Табиий офатлар, ҳалокатлар, епидемиялар ва бошқа фавқулодда ҳолларда таркибида патентланган обектлар бўлган воситаларнинг қўлланиши. Вазирлар Маҳкамаси миллий хавфсизлик манфаатлари йўлида патентланган обектлардан фойдаланиш тўғрисида патент эгасининг розилигини олмасдан туриб қарор қабул қилади, лекин бундай ҳолларда обеъктдан фойдаланилгани учун унга тегишли товон тўланади.
Таркибида патентланган обектлар бўлган воситаларни, агар бу воситалар қонуний йўл билан хўжалик айланмасига киритилган бўлса, қўлланиш (масалан, патент эгасининг ўзи ёки унинг лицензияси).
Дорихоналарда шифокор рестепти бўйича дориларни бир марта тайёрлаш.
Ихтирога патент – ихтиронинг устуворлик санасидан бошлаб йигирма-йил мобайнида амал қилади, моҳияти бўйича экспертиза ўтказилгандан сўнг берилади.
Ихтирога дастлабки патент (2002-йил октябр ойигача) – дастлабки экспертиза ўтказилгандан сўнг берилиб, устуворлик санасидан бошлаб беш-йил мобайнида амал қилади. Талабнома берувчининг моҳияти бўйича экспертиза ўтказиш тўғрисидаги илтимосига кўра патентга айлантирилиши мумкин.
Бутун жаҳон интеллектуал мулк ташкилотининг тарихи 1883 ва 1886-йиллардан Саноат мулкини муҳофаза қилиш Париж конвенсияси ва Адабий ва бадиий асарларни муҳофаза қилиш Берн конвенсияси қабул қилингандан бошланган. Бу Конвенсиялар "Халқаро бюролар" деб номланган ўз котибиятларини ташкил этишни кўзда тутган еди. 1893-йилда бу икки котибят "Интеллектуал мулкни муҳофаза қилиш бўйича бирлашган халқаро бю¬ролар" ёки франсуз тилида қисқартирилган БИРПИ номи остида ягона котибиятга бирлаштирилди.
Ҳозирги Бутун жаҳон интеллектуал мулк ташкилоти (қисқартирилган шаклда "БИМТ", инглиз тилида - "WИПО", франстуз ва испан тилларида — "ОМРИ") 1967-йил 14-июлда имзоланган "Бутун жаҳон интеллектуал мулк ташкилотини таъсис этиш Конвенсияси"га мувофиқ тузилган. Бу Конвенсия 1970-йилда кучга кирган.
Ҳозирда БИМТ Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ) тизими таркибига (1974-йил декабридан) кирувчи ихтисослашган муассасадан иборат.
2001-йил 1-январига келиб ташкилот 175 давлатни бирлаштирди.