Мазкур дарсликда стандартлаш, метрология ва сертификациялаш турли жи


Download 1.27 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/67
Sana05.04.2023
Hajmi1.27 Mb.
#1276530
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   67
Bog'liq
Кишлок хужалиги махсулотларини стандартлаш... Бўриев Х. Ч.

V
АСОСИЙ НАМУНАНИНГ ЯРАТИЛИШИ. Танлаб олинган намуналар 
куздан кечириш ва бир-бири билан солиштириш учун брезентга ѐки копга 
ѐйиб куйилади. Агар органолептик курсаткич- ларига кура хамма 
олинмалардаги дон бир хил булиб чикса, уни тоза ва зараркунандалар 
тегмаган идишга солиб куйилади. Дон туркумидан танлаб олинган барча 
намуналар 
ЙИРИНДИСИ 
асосий намунани ташкил килади. Агар олинмалар 
уртасида фарк яккол аник- ланса, хар бир бир хилдаги кисмни доннинг 
алохида туркуми деб хисобланади ва уларнинг хар бири учун асосий 
намуна тузилади. 
Асосий намуна солинган идишга ѐрлик ѐпиштирилиб, унда 
куйидагилар курсатилади: экиннинг номи, нави, типи, кичик типи: хосил 
олинган йил, дон тегишли булган ташкил от номи; дон омбо- ри, вагон ѐки 
автомашина раками; туркумнинг килограммлардаги орирлиги: намуна 
танланган сана ва унинг орирлиги; намуна олган шахснинг имзоси. 


Доннинг йирик туркумларидан олинган олинмалардан ташкил топган 
асосий намунанинг орирлиги барча тахдилларни утказиш учун керагидан 
купрок булиши мумкин. Бундан ташкари, унинг айрим кисмлари етарлича 
бир хил булмаслиги мумкин. Ана шундай сабабларга кура асосий 
намунадан уртача намунани ажратиб олинади. 
\/ УРТАЧА НАМУНАНИНГ АЖРАТИБ ОЛИНИШИ. Уртача намуна деб, 
дон сифатини аникдаш учун асосий намунадан ажратиб олинган кисмга 
айтилади. Агар асосий намуна 2 кг булса, унда бу намуна бир вактнинг 
узида хам уртача намуна булади. Агар асосий намуна 2 кг дан ортик булса, 
ундан уртача намуна ажратиб олинади. 
Уртача намунанинг ажратиб олиниши ажратувчи аппаратлар- да ѐки 
кулда амалга оширилади. Кулда бажарилганида куйидагича иш 
бажарилади. Асосий намуна текис юзали столга, брезентга ѐки фанерга 
тукилади, дон квадрат шаклида ѐйилади ва уни иккита ѐгоч планка 
ѐрдамида кесишган кирралари билан аралаштирилади. Аралаштириш 
жараѐни куйидагича бажарилади. Унг ва чап куллар- да биттадан планкани 
ушлаб, улар бир квадратнинг карама-карши томонларидан дон олинади, 
бироз кутариб, бир вактнинг узида квадратнинг уртасига тукилади. Бу 
операция бир неча марта бажарилади, натижада уюм хосил булади. Сунгра 
дон иккала планка ѐрдамида уюмнинг хар иккала чеккасидан олинади ва 
бир вактнинг Узида иккала планкадан Уртага тукилади. Бунда яна уюм 
пайдо булади, лекин у биринчи уюмга нисбатан перпендикуляр холатда 
тушади. Бундай аралаштириш уч марта бажарилади. 
Аралаштирилганидан сунг асосий намуна иккинчи марта квадрат 
шаклида бир текисдаги катламда ѐйиб чикилади (майда урурли экинлар 
учун 1,5 см калинликда ва йирик урурли экинлар учун 5 см булган 
калинликда) ва планка ѐки 
ЧИЗРИЧ 
билан диагоналлари буйича тУртта 
учбурчакка булинади. Сунгра иккита карама-карши учбурчакдаги дон олиб 
куйилади, колган икки учбурчакдаги бир жойга йирилади, яна бир марта 
юкорида баѐн килинганидек усулда аралаштирилади ва яна туртта 
учбурчакка булинади. Улардан ик- китаси олиб куйилади, колган иккитаси 
яна аралаштирилади ва булинади. Бундай операция иккита учбурчакдаги 
жами дон тахминан 2 кг га етгунигача такрорланади. Ана шу Уртача 
намуна булади. 
Кейинчалик уртача намуна лабораторияга келиб тушади, бу ерда уни 
куздан кечиришади, тортишади, руйхатдан утказишади ва тар- тиб раками 
берилади. Сунгра бундай ракам ушбу намунага тегиш- ли барча 
хужжатларга ѐзиб куйилади. 



Download 1.27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   67




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling