Mazmuni: Kirisiw I. Tiykarg’I qa’siyetleri

1.1.At quyriqinin’ qa’siyetleri
At otquloq - karabuğday shańaraǵına tiyisli otquloqning wákili. Túri júdá kóp, 150 den artıq túrleri bar. Mádeniyat moፄtadil ıqlımı bolǵan Rossiyanıń Evropa bóleginde tarqalǵan. Kemrek arqa, Kavkaz hám Uzaq Shıǵısda ushraydı. Xalıq arasında dárivor ósimlik bir neshe atlardı aldı - jabayı otquloq, at kislotası, qurbaqa o'ti, churra tepki, at ferması. Olardıń barlıǵı at otquloqining qanday kórinisi menen baylanıslı.

Qúdiretli ósimlik 1, 5-2 metr biyiklikke eliriwi múmkin, bazasında tóplanǵan úlken súyri-sopaq-úshmúyeshlik japıraqları bar. Kóp jıllıq ósimlikler tek tóbelikler, jarlıqlar, dárya boyi, otaqlar menen oralǵan aytaqırlardı ábzal kóredi. Qalıń otquloq putaqshaların qumli topıraq hám ıǵallıq joqarı bolǵan orınlarda kóriw múmkin. Mádeniyat batpaq hám oypatlıqlarda o'smaydi.
Teń tústi basqalardan ajıratıp turatuǵın zárúrli ózgeshelik bul tómengi bólegindegi qońır japıraqlar bolıp tabıladı. Túbir qısqa hám qalıń, kóp tarvaqaylab ketpegen. Guller may ayınıń aqırında yamasa iyun ayınıń basında payda boladı, olar panikulaga uqsas uzaq hám tıǵız inflorescence formasında toplandı.

At otquloqiga ne járdem beredi - ósimliktiń quramı hám dárivor qásiyetleri:

• antrakuinonlar - quramalı quramǵa iye bolǵan elementlar, anıq laksatif tásir kórsetedi;
• glikozidlar - nerv sanları hám receptorların tırnaw ózgesheligi beretuǵın keń organikalıq birikpeler toparı ;
• teńinlar yamasa teńinlar - biriktiruvchi hám qorshap alıwshı tásir kórsetiwge ılayıq azotsiz birikpeler klası bolıp tabıladı;
• kumarinlar - orto-oksikinnamik kislotanıń tuwındıları, antispazmodik hám vazokonstriktiv tásirge iye;
• flavonoidlar - bakteritsid hám isiwge qarsı ayrıqshalıqlarǵa iye fenolik gruppanıń elementları ;
• leykantosyanidinlar yamasa ósimlik polifenollari - reakciyalarǵa kirisiwedi hám silekey perdeler maydanında turaqlı qorǵaw plyonka payda etedi.
At otquloqining jasıl massası quramında pektin, karotenoidlar, saxaroza, K hám C vitaminlari, organikalıq kislotalar, tiykarınan limon hám sút bar. Olar dene degi kislota -baz teń salmaqlılıqın normallastıradı, as qazan hám ishek iskerligin jaqsılaydı, sekretor funktsiyanı aktivlestiredi hám antiseptik ayrıqshalıqlarǵa iye.
At otquloq túbiri ne paydalı :
• Laksatif tásirge iye, ish qatıwı, anal jarılıwı, kolit, enterokolit, ishek atoniyasi menen defekatsiya aktini ańsatlashtiradi;
• demlemeler hám infuziyalar balalarda hám úlkenlerde anthelmintic retinde isletiledi;
• ashıw payda bolıwına hám shıǵarılıwına járdem beredi, awız arqalı bawır etiwmovchiligi, xoletsistit, xolangit ushın isletiledi;
• ulıwma kúshaytiruvchi qural retinde hám zaiflashgan hám tez-tez kesel bolǵan balalarda ıshteyni asırıw, úlkenler degi denediń qorǵawın jaqsılaw ;
• tisler hám jıyeklerdiń isiwi menen awrıwdı kiyim-kensheklestiredi, tıs emalini jaqsı tazalaydı hám oqartiradi, qan ketiwin joq etedi;
• as qazan -ishek kesellikleriniń aldın alıw hám emlew ushın oǵıw, zorlıqshılıq, júrek awrıwı, záhárleniw, gastrit, as qazan jarası ushın isletiledi;
• tamaq awırıw, qichitqi menen awrıw hám isiwdi kiyim-kensheklestiredi, bakterial blyashka joq etedi;
• Ishki qan ketiw, ókpe, jatır, ishek, as qazan, gemorroy ushın gemostatik dári retinde isletiledi.

At otquloqini qanday isletiw kerek

Xalıq shıpakerlik kásibiinde otquloqni isletiw emleniw waqtın gúzetip, shıpabaxsh ósimliktiń koefficientlerdi tuwrı esaplawǵa tiykarlanǵan.
Biz diareya menen gúresemiz
Diareya ushın otquloqni túbirin qanday tayarlaw múmkin:
• 1 litr suw qaynatib alın ;
• qaynatilgandan keyin 1 palaw qasıq qurǵaqlay tug'ralgan túbir áskerg;
• suyıqlıqtı tómen órtda 10 minuta dawamında qaynatib alın ;
• ıssınan shıǵarıp alın, sovushini kútip turing;
• azǵantay jıllı bulonni tartıń ;
• azanda, tushdan keyin hám keshte awqattan 1, 5 saat aldın 3 palaw qasıqtı alın.

Kabızlık ushın otquloq infuzionini qanday tayarlaw múmkin:

• 5 palaw qasıq qurıtılǵan hám jay túbirin termosga quying;
• qurǵaqlay qospanı bir litr qaynoq suw menen to'kib taslang;
• suyıqlıqtı 3 saat dawamında ıshıw kerek;
• tayın infuzionni qısıw usınıs etiledi;
• agent hár 2-3 saatta bir awqat qayig'ida awız arqalı qollanıladı.
Eger siz ósimliktiń túbirin qurıtıp, onı hák menen maydalatsangiz, diareyani davolaydigan, parazitlarni ketkazadigan, qan ketiwdi toqtatadigan, qan basımın pasaytiradigan, jóteldi ketkazadigan, isiwdi hám awrıwdı ketkazadigan shıpabaxsh untaq alasız. Dári kúnine úsh ret 0, 25 gramm isletiledi.
Smetana untaqı yamasa smetana yamasa sariyog 'bilan aralastırılǵan balalarda diatez yamasa dermatit, qotır, irińli hám emlenbeytuǵın jaralar, obtsessler hám o'smalarni emlew ushın isletiledi. Qan ketiwine beyim hálsiz tıs góshi menen untaq tıs pastasiga qosıladı, awız boslig'i bolsa otquloqni tayarlaw menen juwıladı. Oksal untaqına tiykarlanǵan dári haywanlardıń mayları menen birgelikte sarılıq, psoriaz, ekzema, vitiligo, sarkoidoz hám basqalarǵa qarsı isletiledi.
At otquloq urıwın qanday tayarlaw múmkin:
• bir stakan suw ushın bir palaw qasıq urıw alınadı ;
• suyıqlıq qaynatiladi hám tómen órtda 10 minuta qaynatiladi;
• Keyin, bulonni sawıpıp alın ;
• paydalanıw qolaylıǵı ushın suyıqlıq pishloqdan ótedi.
Tayın bulon ishkerinde awrıw, qısılıw, oǵıw, kúnine 3 ret 1/3 chashka ushın isletiledi. Sırtqı tárepden, gematomalarga, operatsiyadan keyingi jiklerge, bo'g'imlarga kompresslar tayarlanadı. Suyıqlıqtı tereń jaralar, prostınyalar, kúyiwler yamasa muzlaw, trofik jaralar ushın losonlar ushın isletiw múmkin. Olar awız boslig'i menen qichishadi, tıs shıǵarılǵannan keyin awız boslig'ini dezinfektsiyalash ushın isletiledi.

At otquloqini eyish múmkinbe? Zavoddıń jańa japıraqları ashshı dámge iye, sol sebepli olardan ko'pini tutınıw qılıw derlik múmkin emes. Bir neshe úlken oksalis japıraqları hár qanday jasıl salat qosıwǵa paydalı bolıp tabıladı. Bul qıyar, pomidor, túrpi, jasıl piyaz, jas sarımsaq menen birgelikte ásirese mazalı.
Armeniyada otquloq bálent tawlarda ósedi. Otquloqning japıraqları sógisler menen birgelikte toqılǵan hám taza hawada qurıtılǵan. Qurıtǵannan keyin olar achitilib, shay sıyaqlı qarayadı, jaǵımlı baharatlı ta'mga iye bolıp, barlıq ashshı joǵaladı. Bul tamaq armancha úrp-ádetlerge kóre Aveluk dep ataladı hám ol bazarlarda, dúkanlarda, restoranlarda yamasa kafelarda usınıs etiledi. Aveluk tartıllas yamasa pita noni, matsun sousi, feta pishloq, pishloq menen tutınıw etiledi.

Dástúriy medicina retseptlarida otquloq, derlik izsiz pútkilley isletiledi. Jazda, qaynatılǵanlar hám infuziyalarni tayarlaw ushın ósimliktiń jasıl bólimlerin alın - japıraqları, gulleri, jaralaydı. Olardı jańa yamasa qurıtılǵan halda tutınıw qılıw múmkin. Kuzda, avgust ayınıń aqırında - sentyabr ayınıń baslarında urıwlar jıynap alınadı hám ǵayrıoddiy bólegi ólgende olar ósimlikten eń qımbatlı zattı - onıń túbirin qazib aladılar.
Keptiriwden aldın, sheki onim jaqsılap juwıladı hám mayda bóleklerge bólinedi. Pilis yamasa rot menen ziyanlanǵan bólimler alıp taslanadı. Sorrel ashıq hawada, quyash astında qurǵatıwı múmkin. Siz dárivor ósimlikti elektr keptirgishde yamasa pechda 60 ° temperaturada qaqlawıńız múmkin. Boslıqlardı shıyshe ıdıslarda jabıq qaqpaq astında saqlań.
Múmkin bolǵan zálel hám kontrendikatsiyalar
Úlken dozalarda, emlew qaǵıydaları hám shártlerin buzǵan halda, otquloqning dárivor qásiyetleri joǵaladı. Qóllaw múmkin bolmaǵan jaǵdaylar hám sheklewler hámledarlıq hám laktatsiya dáwirinde hayallarǵa, bawır hám búyrek iskerligi buzılǵan adamlarǵa hám osteoporozga tiyisli. Saldamlı keselliklerde dárivor ósimlik járdemshi terapevtikalıq ilaj retinde, shıpaker menen máslahátlashgandan keyin qollanılıwı kerek. Qóllaw dozalari hám múddetleri de qánige menen aldınan dodalanıwı kerek.
Kóp muǵdarda at otquloqlari uwlı zatlı esaplanadı, olar záhárleniwi múmkin.
Kishi muǵdardaǵı oksalat kislotası sawlıgıngizga jaqsı tásir etedi. Uzaq múddetli emleniw hám ruxsat etilgen dozadan asıp ketkende, insan denesinde oksalat kislotası toplandı. Kaltsiy menen óz-ara tásir etip, bawır, búyrekler hám ot pufagi jollarında jaylasqan erimeytuǵın túrdegi birikpeler payda etedi.
Tábiyaatda adamlarǵa túrli keselliklerdi engishga járdem beretuǵın júdá kóp kem ushraytuǵın ósimlikler bar. At otquloqining shıpabaxsh qásiyetleri paydalı bolıp tabıladı, onı ishten as qazan hám ishek keselliklerinde, bas awrıwın jeńillestiriwde, immunitetti bekkemlew ushın tas hám qumnan paydalanıw múmkin. Dárivor ósimlik sırtqı tárepden isletiledi - qan ketiwin toqtatıw ushın, ginekologik hám teriniń zaqım aliwi, kesiw, kógeriwler, kógeriwler menen. Ósimlik tımaw hám allergiya menen járdem beredi, jóteldi kiyim-kensheklestiredi, murınnan oqadi hám awız hám tamaqtı dezinfektsiyalash ushın isletiledi. Dozani asırıp jibermaslik hám ónimdi ap-alıs waqıt dawamında isletmaslik zárúrli bolıp tabıladı.

Ósimlikler ushın otquloqning abzallıqları arasında bizde qaynatılǵan jáne onı insektitsid retinde isletiw bar. Bul keselliklerdiń aldın alıw ushın da, olardı emlew ushın da paydalanıw múmkin, o'simliklarga ornatılǵan zammarrıqlardı joq etdi. Bul kópshilik zammarrıq keselliklerin davolay alatuǵın kúshli bakteritsid bolıp tabıladı hám tábiy de emlew múmkin.
Biraq bul onıń birden-bir paydası emes, bálki ol ósimliktiń immunitetin qorǵawdı xoshametlewi hám ósimlikte plyonka qatlamın qaldırishi múmkin, bul bolsa málim zıyankeslerdiń kóplegen shıbın-shirkeyleri sherbetti ustawına múmkinshilik bermeydi.
Demlemeni tayarlaw ushın siz tómendegi ámellerdi orınlawıńız kerek:
Jańa ósimliklerdiń litri ushın 100 gramm yamasa qurǵaqlay ósimliklerdiń litri ushın 15 gramm kerek boladı.
Kesilgen japıraqlardı 24 saat dawamında suwıq suwda qaldırıw kerek, sonda ol tuzlana baslaydı hám paydalı elementlar suwǵa kiredi.
Áhmiyetlisi sonda, siz paydalanatuǵın suw jawın yamasa báhárden keledi hám quramında xlor joq. Eger bunıń ılajı bolmasa, isletiwden aldın musluk suwın 1-2 kún dawamında qaldıring.
Bul waqıttan keyin, qopqog'ini yoping hám qospanı 20 -30 minuta dawamında qaynatib qoyıng. Eger siz onı qurıtılǵan ot menen qılsańız, siz sol noqattan baslawıńız múmkin (eger men onı 24 saat dawamında ızǵarlaw múmkinligin de oqıǵanman ).
Eritpediń suwıwın kuting hám ılajı bolǵanınsha qattı elementlardı alıp taslaw ushın filtrlang. Bul júdá zárúrli, sebebi keleshekte siz paydalanatuǵın búrkegishtiń tiqilib qalıwına alıp keliwi múmkin.

Onı qóllawda tómendegi ámellerdi atqarıń :

Onı 20% ge shekem suyultirish kerek:1 bólim otquloq kebirva + 4 bólim suw (ábzal oqartiruvchi halda ).
Siz mart yamasa aprel aylarında, ıssılıq kela baslaǵanda püskürtmeyi baslawıńız kerek. Shama menen hár 15 kúnde qollanıladı hám basqa ekstraktlardan ayrıqsha bolıp esaplanıw, qurǵaqlay, quyashlı kúnde azanda qollanılıwı kerek. Onıń islewi tolıq quyashda jaqsılanadı.