- Ba’zi tarmoklar yuz, xatto minglab kichik va urta firmalardan iborat bo’ladi. Ularning kupchiligini xususiy firmalar tashkil etib, ularning birortasi xam tarmokdagi umumiy sotuv xajmida sezilarli rol uynamaydi. Bulib tashlangan tarmokning asosiy farklanadigan xususiyati, unda etakchilarning yukligidir. Bunday tarmoklar katoriga kitob nashriyotlarini, neftni tanker bilan tashish, avtomobillarni ta’mirlash, tez xizmat kursatadigan restoran va kafelar, xususiy firmalarda buxgalterlik xizmatlari, ayollar kiyimlarini tikish ustaxonalari, mexmonxona va otellar, mebel ishlab chikarish, karton kutichalar tayyorlash, ozik-ovkat tovarlarini kadoklash kabilarni kiritish mumkin.
- Tarqoq tarmoklarda rakobat kurashi o’rtacha kuchlidan shiddatligacha bulishi mumkin. Tarqoq tarmoklarga to’g’ri keladigan rakobat strategiyasining extimoldagi variantlariga kuyidagilar kiradi:
- Namunali sharoitlarni yaratish va ulardan foydalanish.
- Past xarajatlarni ta’minlash.
- Integratsiya yuli bilan xaridor uchun foydani oshirish.
- Tovar turiga ixtisoslashish.
- Xaridor turiga ixtisoslashish.
- Cheklangan geografik xududlarga fokuslash.
- Tarmoqning tarqoqlik sharoitida firmada strategik tanlash erkinligi mavjud: ya’ni keng marketing maksadlarini kuzlash, xarajatlarning rakobat ustunligi yoki tabaqalashtirishdan foydalanish.
- Tarqoq tarmoqlarda bir vaktning uzida kup strategik yondoshuvlardan foydalanish mumkin bo’ladi.
Xalqaro bozorlarda raqobat strategiyasi - Firmalarning xalkaro bozorga chiqishlarini asosiy sabablari quyidagilardir:
- yangi bozorlarni egallash,
- boshqa mamlakatlar tabiiy resurslaridan foydalanish huquqini olish yoki yana ham past xarajatlarga erishish zaruriyati.
- Sanab o`tilgan har bir xolatda dunyo bozoriga chiqish strategiyasi mavjud sharoitga mos kelishi kerak. Dunyo bozorlaridagi raqobat strategiyalarini ishlab chikishga milliy bozorlardagiga karaganda ancha kattik talablar kuyadi. Bir mamlakat bozorining ikkinchi mamlakat bozoridan asosiy farklariga xaridorlarning didlari, sotish kanallari, usish istikbollari, xarakatlantiruvchi kuchlar va rakobatchilarning ta’ziqlari, milliy bozorlardagi sharoitlardan kanchalik farklanishi kiradi. Bundan tashkari bunday farklarga xalkaro operatsiyalarning turtta xarakterli xususiyatlari xam kiradi.
- Ishlab chiqarish xarajatlari darajasini har-xilligi.
- Valyuta kurslarining o`zgaruvchanligi.
- Xukumatlarning savdo siyosati.
- Xalqaro raqobatning xarakteri.
Do'stlaringiz bilan baham: |
