Metallurgiya

tenglamasi orqali ifodalash mumkin: 
=
/
+
2,3
[
]
[
]
Bu yerda: E – oksidlanish potensiali, v;
/
– standart oksidlanish potensiali, v;
R – univaersal gaz doimiysi 8,314 J/(mol·K);
T – mutlaq harorat (standart sharoit uchun), T=298 K (t=25 
o
C);
n – berilgan yoki qabul qilingan elektronlar soni;
F – Faradey soni, 96500 Kl;
[oksid] – moddaning oksidlangan shakli konsentratsiyasi, mol/l; 
[qayt] – moddaning qaytarilgan shakli konsentratsiyasi, mol/l.
Agar R, T, F larning son qiymatlarini o‘rniga qo‘ysak, Nernst formulasi 
quyidagi ko‘rinishga keladi:
=
/
+
0,059
[
]
[
]
Metall elektrodlarida qaytarilgan shakl metal atomiga to‘g‘ri kelgani uchun 
tenglamadagi [qayt]=[Me
o
]=1 mol/l gat eng, deb qabul qilinadi va u holda Nernst 
tenglamasi quyidagi ko‘rinishda yoziladi:
=
/
+
2,3
lg [
] 

---

59 
Agar 1-jadvalda keltirilgan metallarning E
o
qiymatlarini manfiy ishorali 
qiymatidan boshlab o‘sib borishi tartibida joylashtirib chiqilsa, metallarning 
oksidlanish potensiali qatori – metallarning kuchlanishlar qatori hosil bo‘ladi.
Kimyoviy galvanik elementlar. Kimyoviy galvanik elementlarda elektr 
yurituvchi kuch (elektr energiyasi) kimyoviy reaksiya energiyasi hisobiga hosil 
bo‘ladi. Bu хil elementlarga Daniel Yakobi elementi misol bo‘la oladi.
Daniel Yakobi elementi mis va ruх elektrodlardan tuziladi. Mis elektrod Cu
2+
ioni bor eritmaga (masalan, CuSO
4
eritmaga), ruх elektrod esa Zn
2+ 
ioni bor eritma 
(masalan, ZnSO
4
eritmasi) tushuniladi. Eritmalar chegarasida hosil bo‘ladigan 
diffuzion potensiallarni yo‘qotish uchun ular orasiga kaliy yodid (KI) eritmasidan 
iborat “ko‘prik” qo‘yiladi.