Metan konversiyasi va unda sintetik neft olish Metan

Birinchi reaksiya endotermik, ikkinchisi ekzotermik. Haroratmuvozanatga turli yo'llar bilan ta'sir qiladi: birinchisi uchun ijobiy va ikkinchisi uchun salbiy. Metanning eng to'liq konversiyasini ta'minlash uchun birinchi navbatda zarur bo'lganligi sababli, jarayonning haroratini oshirish maqsadga muvofiqdir. Bunda ikkinchi reaksiyaning muvozanati chapga siljiydi. Metanning konversiyasi hajmning oshishi bilan davom etadi va shuning uchun past bosim metanning to'liq aylanishiga yordam beradi.

Konversiya . usuli metanning suv bug'i yoki kislorod bilan oksidlanishiga asoslangan: Keyin hosil bo'lgan 50 ni suv bug'i bilan konversiya qilinadi. C04 +H2 0 p CO2 +H/41 kJ Metanni suv bug'i bilan konversiyasi reaksiyasini umumiy xolda quyidagicha yozish mumkin: CH +2H 0 P CO +4H -166 kJ 4 2 2 2 (endotermik reaksiya) metan va CO konversiyalari katalizatoR ishtirokida (CH4 uchun nikel,CO uchun temir, xrom, rux xrom misli katalizatorlar qo'llaniladi) boradi.

Suv bug'ining ikki baravar ko'pligi deyarli to'liq konversiyaga (99%) erishishga imkon beradi. Reaksiya aralashmasining bu boshlang'ich tarkibi sanoatda qo'llaniladi.

Muvozanat ma'lumotlaridan kelib chiqqan holda, yuqori jarayon harorati talab qilinadi. Bunday sharoitda katalizator juda faol bo'lib, muvozanat tezda erishiladi.

0,3% Ar va 1 % gacha SN4 bo`lgan azot-vodorod aralashmasi (AVA) to`rt bosqichli markazdan qochma kompressorda 31,5 MPa bosimgacha siqiladi va havo sovutkichida 40°S gacha sovutilgandan so`ng ammiak sintezi agregatining kondensatsion kolonkasi 1 ga yo`naltiriladi (29.1-rasm). Suyuq ammiak qatlamidan o`tib, u namlik qoldiqlaridan va uglerod dioksididan yuviladi hamda kolonkaning seperattsion qismida tsirkulyatsion (aylanuvchi) gaz bilan aralashib ketadi. Gazlar aralashmasi tsirkulyatsion gazni trubalar oralig’ida sovitib, 35—45°S gacha qiziydi va kondensatsion kolonkadan issiqlik almashtirgichi 2 ga chiqadi. Issiqlik almashtirgichning trubalar oralig’ida gaz 140—190°S gacha qiziydi (trubkalar naychalar bo`ylab kelayotgan ro`para gaz bilan) va sintez kolonkasi 3 ga yo`naladi.

•