Mexanika-mashinasozlik

VAZIFA:
1-bosqich bo‘yicha 1.1-jadvalda keltirilgan son qiymatlaridan foydalanib rotor diskli ekstraktor hisoblansin.
ESLATMA:
Har bir talaba guruh jurnalidagi nomeridan foydalanib jadvalda keltirilgan son qiymatlaridan foydalanadi.


VARIANTLAR
1.1-jadval

№	Vx	Sxb	Sxo	Sub
1	0,001389 m^3/s	0,25 kg/m^3;	0,0096	0,020
2	0,001265 m^3/s	0,35 kg/m^3;	0,0097	0,030
3	0,001146 m^3/s	0,36 kg/m^3;	0,0091	0,020
4	0,001365 m^3/s	0,37 kg/m^3;	0,0093	0,028
5	0,001326 m^3/s	0,34 kg/m^3;	0,0094	0,025
6	0,001310 m^3/s	0,35 kg/m^3;	0,0081	0,033
7	0,001340 m^3/s	0,38 kg/m^3;	0,0088	0,020
8	0,001450 m^3/s	0,40 kg/m^3;	0,0079	0,030
9	0,001700 m^3/s	0,45 kg/m^3;	0,0078	0,022
10	0,001680 m^3/s	0,23 kg/m^3;	0,0076	0,021
11	0,001900 m^3/s	0,28 kg/m^3;	0,0075	0,031
12	0,001265 m^3/s	0,29 kg/m^3;	0,0095	0,015
13	0,001264 m^3/s	0,32 kg/m^3;	0,0093	0,016
14	0,001236 m^3/s	0,38 kg/m^3;	0,0094	0,018
15	0,001456 m^3/s	0,37 kg/m^3;	0,0099	0,019
16	0,001491 m^3/s	0,36 kg/m^3;	0,0091	0,011
17	0,001356 m^3/s	0,33 kg/m^3;	0,0098	0,013
18	0,001285 m^3/s	0,35 kg/m^3;	0,0088	0,014
19	0,001265 m^3/s	0,23 kg/m^3;	0,0085	0,016
20	0,001500 m^3/s	0,43 kg/m^3;	0,0087	0,017
21	0,001580 m^3/s	0,53 kg/m^3;	0,0089	0,021
22	0,001563 m^3/s	0,60 kg/m^3;	0,0087	0,023
23	0,001362 m^3/s	0,50 kg/m^3;	0,0085	0,034

2-bosqich

Ekstraktorning diametri va ichki uskunalarining o‘lchamlari

Ushbu shart-sharoitda ekstraktorning ruxsat etilgan minimal diametri quyidagi qiymatga teng:

=0.001389. =0.002778. =0.354. =0.177



Ekstraktorning ichki diametri 0.84m 1 m deb qabul qilamiz.
Fazalar tezliklarining yig‘indisi ularning bilqillab qolish davridagi umumiy tezlikning 69% ni tashkil qiladi.
Ekstraktor ichki uskunalarining asosiy o‘lchamlari:
= 2m, =3m, =4m ga teng deb qabul qilamiz

Rotorning aylanishlar chastotasi quyidagiga teng bo‘ladi

Fazalar to‘qnashish joyining solishtirma yuzasi

Fazalarning soxta tezliklarining va xarakteristik tezliklar qiymatlarini quyidagi tenglamaga qo‘yib,

Kubli tenglamani olamiz:

Ushbu tenglamani yechib, ushlab qolish qobiliyati F = 0,169 ekanligini topamiz. Unda fazalarning solishtirma to‘qnashish yuzasi =2.03*10³ m³



Ekstraktorning ishchi zonasining balandligi
Dispersion Ye_{S ­}va dispers Ye_D fazalarning bo‘ylama aralashish koeffitsientlari quyidagi empirik tenglamalardan topish mumkin

Modda berish koeffitsientini aniqlash uchun Reynolds kriteriysi va tomchilarning nisbiy tezliklarini topish kerak:


Ekstraktordagi seksiyalar soni N = 20 deb qabul qilingan bo‘lsa. Ekstraktorning balandligini

deb qabul qilamiz.
Unda uning balandligi
ga teng bo‘ladi.

1.3-rasm. Rotor diskli ekstraktor aralashtirish zonasi
Ko‘rinib turibdiki, aralashtirish uchun quvvat sarfi ko‘p emas va hamma disklar uchun 2 Vt ni tashkil etadi. Demak, elektr yuritkich quvvatini mexanik hisoblar asosida tanlash kerak. Uning quvvati ishqalanish kuchlari va ishga tushirish momentlarni yengish uchun yetarli bo‘lishi zarur.
Bunda tarelkalar sonidan va valning buralish momentiga ketadigan kuchga nisbatan yuritma quvvatini 25kVt deb qabul qilinsa bo‘ladi.


VAZIFA:
2-bosqich bo‘yicha 1.2-jadvalda keltirilgan son qiymatlaridan foydalanib rotor diskli ekstraktor hisoblansin va 1.2-ramdagi ekstraktor sxemasi o‘lchamlari olingan natijalar asosida to‘ldirilsin.
ESLATMA:
Har bir talaba guruh jurnalidagi nomeridan foydalanib jadvalda keltirilgan son qiymatlaridan foydalanadi.


VARIANTLAR
1.2-jadval

№					d
1	0.001350	0.001900	0.196	0.245	3.03*10^3 m^3
2	0.001401	0.001950	0.240	0.300	2.51*10^3 m^3
3	0.001295	0.002200	0.300	0.295	2.26*10^3 m^3
4	0.001321	0.002175	0.350	0.401	2.13*10^3 m^3
5	0.001336	0.003546	0.465	0.402	2.12*10^3 m^3
6	0.001245	0.003210	0.326	0.329	3.25*10^3 m^3
7	0.001402	0.003211	0.295	0.356	2.96*10^3 m^3
8	0.001390	0.002560	0.193	0.298	2.14*10^3 m^3
9	0.001380	0.002620	0.360	0.265	2.07*10^3 m^3
10	0.001371	0.002440	0.290	0.450	2.09*10^3 m^3
11	0.001298	0.003250	0.256	0.401	2.08*10^3 m^3
12	0.001293	0.003260	0.273	0.365	3.01*10^3 m^3
13	0.001407	0.003520	0.279	0.280	3.02*10^3 m^3
14	0.001403	0.004586	0.301	0.360	3.12*10^3 m^3
15	0.001405	0.003564	0.308	0.290	3.15*10^3 m^3
16	0.002450	0.002156	0.391	0.254	2.45*10^3 m^3
17	0.002455	0.002360	0.401	0.230	2.36*10^3 m^3
18	0.002200	0.002650	0.409	0.307	2.31*10^3 m^3
19	0.002400	0.003140	0.489	0.309	2.78*10^3 m^3
20	0.002300	0.002690	0.500	0.311	2.89*10^3 m^3
21	0.002150	0.004560	0.300	0.296	3.10*10^3 m^3
22	0.003795	0.005200	0.298	0.245	3.26*10^3 m^3
23	0.002560	0.004693	0.275	0.254	2.56*10^3 m^3

Mustaqil ishlash uchun masalalar
1. Xloroform-benzol aralashmasini ajratish uchun rektifikatsion kolonnaning tarelkalar soni hisoblansin. X_F=36,5%, X_D=98,5%, X_W=1,5%.


2. Atmosfera bosimi ostida va 20⁰C temperaturada havo-ammiak aralashmasidan ammiakni suv bilan yutib olish uchun tarelkali absorber hisoblansin. Havoning sarfi V=10000 m³/soat. Gaz aralashmasidagi ammiakning boshlang‘ich ulushi 7%, ajratish darajasi 90%, gazning absorberdagi fiktiv tezligi 0,8 m/s, tarelkalar orasidagi masofa 0,6 m, tarelkalarning o‘rtacha f.i.k. 0,62, ortiqchalik koeffitsienti φ=1,3.

Massa almashinish qurilmalarini hisoblashga oid masalalar yechish
Massa almashinish jarayonining umumiy tavsifi. Bir yoki bir necha komponentlarni binar yoki murakkab aralashmalarda bir fazadan ikkinchi fazaga o‘tishida ro‘y bergan jarayonlar massa almashinish jarayoni deb yuritiladi (masalan, gazdan gazga, suyuqlikdan gazga, qattiq jismdan suyuqlik yoki gazga). Sanoat texnologiyalarida ishlatiladigan absorbsiya, rektifikatsiya, ekstraksiya, quritish, kristallanishlarda massa almashinish jarayonlari sodir bo‘ladi. Bu jarayonlar:
“suyuqlik – suyuqlik”;
“suyuqlik-gaz”;
“qattiq– suyuqlik” sistemalarida amalga oshadi.
Absorbsiya. Neftni qayta ishlash sanoatida absorbsiya jarayoni uglevodorod gazlarini tozalash va quritish, tabiiy va yo‘ldosh gazlar tarkibidan etan, propan, butan, benzin komponentlari, oltingugurtni ajratib olish, piroliz va katalitik kreking gazlarini ajratishda qo‘llaniladi.