14.1-rasm. Potensiometrik datchik elektrik sxemasi.
Konstruktiv potensiometrik datchik karkas 1 dan iborat. Bu karkasga mayin simdan iborat bir qatlam cho‘lg‘am 2 o‘ralgan. O‘ram cho‘lg‘amlari bo‘ylab dvijok (shyotka) 3 yuradi. Bu dvijok o‘lchanishi kerak bo‘lgan ob’ekt bilan mexanik bog‘langan. O‘ram izolyatsiyalangan simdan o‘ralgan, dvijok yuradigan joyi esa oldindan izolyatsiyadan tozalangan.
14.2-rasm. Potensiometrik datchikning konstruktiv tuzilishi.
Potensiometrik datchiklarning asosiy afzalliklari: katta aniqlik va o‘zgartirish funksiyasining barqarorligi, o‘tish qarshilining kichik miqdori, xususiy shovqinning past darajasi, karshilik koeffitsientining kichikligi.
Asosiy kamchiliklari: o‘zgaruvchan tok ishlatilganda chegaralangan imkoniyatlari, datchik ishchi tsiklini chegaralovchi harakatchan kontaktning borligi.
14.3-rasm. Potensiometrik datchikning ishlash prinsipini ko‘rsatuvchi sxema.
14.4-rasm. Potensiometrik datchiklarning turli konstruksiyalari.
Induktiv datchiklari
Induktiv datchik – kontaktsiz datchik, metalldan ishlangan ob’ektlarni holatini nazorat qilish uchun mo‘ljallangan (boshqa materiallarga sezgir emas).
Induktiv datchiklar texnologik jarayonlarni avtomatlashtirilgan boshqarish tizimlarida keng qo‘llaniladi. Normal ochiq va normal yopiq kontakt shaklida yasaladi.
Normal yopiq kontakt (ingl. N.O. – normal open) – qurilmaning shunday shakliki, bunda passiv holatda ochiq kontakt, aktiv holatda yopiq kontakt bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
