Microsoft Word 25-Ma'ruza. Elektromagnit, vakuum uzgichlar

---

25-MA’RUZA 
Elektromagnit, vakuumli uzgichlar. 
Reja: 
Elektromagnit, vakuumli uzgichlarning tuzulishi. 
Elektromagnit, vakuumli uzgichlarning yoy so’ndiruvchi kamerasi. 
Elektromagnit, vakuumli uzgichlarning afzallik va kamchiliklari 
Kalit so’zlar: Uzgich, kamera, kontakt, bak, selektiv, ,tok, kuchlanish, qutb, 
qayta ulash, kontakt. 
Elektromagnit uzgichlarida yoyni so’ndirish uchun moy ham siqilgan havo 
ham ishlatilmaydi, bu ularning boshqa tipdpgi uzgichlarga nisbatan katta afzalligi 
hisoblanadi. 
Bu tipdagi uzgichlar 6-10 kV li kuchlanishga, 3200 A gacha nominal toka va
40 kA gacha uzish tokiga mo’ljallab ishlab chiqariladi. 
Uzgich ish va yoy so’ndiruvchi kontaktlarga ega. Uzishda avval ish, so’ngra 
esa yoy so’ndiruvchi kontaktlar ajrab, ular orasida yoy hosil bo’ladi. Konturning 
elektrodinamik kuchi va porshenli qurilma hosil qilgan havo oqimining ta’siri ostida, 
yoy oldindagi yoy so’ndiruvchi shoxga o’tadi va zanjirga magnit puflash g’altagini 
ulaydi. Magnit maydon hosil bo’lib, u yoy toki bilan o’zaro ta’sirlashadi va yoy 
so’ndiruvchi kamera ichida yoyni 30 m/s tezlikda harakatlantiradi. Kamera yoyga 
chidamli yuqori issiqlik o’tkazuvchan keramikadan tayyorlangan. Yuqoriga 
harakatlanganda yoy cho’zilib, kameraning aylanma (labirint) tirqishlariga tushadi. 
Kameraning devorlariga tegib yoy soviydi va 0,01-0,02 s dan so’ng so’nadi. 
Elektromagnit uzgichlarning afzalliklari quyidagilardan iborat: portlash va 
yong’inga to’la xavfsiz; yoy so’ndiruvchi kontaktlarning eyilishi kichik; tez 
takrorlanadigan ulash va uzish sharoitida ishlash uchun yaroqli (tok yuklamasini 
ko’p marta uzishga sinash shuni ko’rsatadiki, 100 A tokni 1000 marta uzgandan 
so’ng yoy so’ndiruvchi kamera va kontaktlarga deyarli yoyilish izlari sezilmaydi va 
reviziya hamda remont qilishni talab etmaydi); nisbatan yuqori uzish qobiliyatiga 
ega.Elektromagnit Uzgichlarning kamchiliklari quyidagilardan iborat: magnitli 
puflash tizimi bo’lgan yoy so’ndirgich konstruksiyasining murakkabligi; nominal 
kuchlanishning yuqoriligi chegarasining cheklanganligi (15-20 kV dan ortiq emas); 
tashqi qurilmalar uchun qo’llanilishi cheklangan.