Microsoft Word Abdirazakova R

shaqi’ri’mg’a sozi’lg’an sansi’z wo’jirelerge tolg’an qasqi’rg’a usap 
Mi’sqal –salmag’i’ 4,26 gramma ten’ bolg’an yeski awi’rli’q wo’lsheminin’ 
birligi. Tuwar so’zi-yeski a’det boyi’nsha beriletug’i’n qali’n’ mal degendi 
an’latqan.2
,
Pesinge shekem To’remurat Tarxan tog’ayi’n basi’p wo’tse, arg’i’ jag’i’ 
buldi’rap ag’i’p turg’an Sayhun dalan’lig’i’. 
Solay yetip Amursana bul ku’ni namazli’gerde Sig’naq 
qalasi’na basti’ri’p kirdi.
Bunday go’nergen so’zlerine qatari’na shaqi’ri’m, parsan’,sarji’n, mi’sqal, 
gez, tuwar, tanap, qulash si’yaqli’ so’zlerdi kirgiziwge boladi’. 
Bunda birinshi mi’saldag’i’ ''gez'' so’zi shama menen 0,70 sm ge ten’ yeski 
uzi’nli’q wo’lshewin an’latadi’.1 Al, tanap so’zi yeski jer wo’lshegish bolsa 
shama menen gektardi’n’ alti’dan birine ten’ keletug’i’n jer boli’p yesaplanadi’.
1
. Bir farsan’- 9 kilometrge ten’

---

32
Mi’sqal –salmag’i’ 4,26 gramma ten’ bolg’an yeski awi’rli’q wo’lsheminin’ 
birligi. Tuwar so’zi-yeski a’det boyi’nsha beriletug’i’n qali’n’ mal degendi 
an’latqan.2
Bul haqqi’nda Q Ayi’mbetov to’mendegishe yeske tu’siredi:
''Uzati’latug’i’n qi’z ta’repine ku’yew ta’repinen to’lenetug’i’n zatlar 
''qali’n’ mal'' delingen. Woni’n’ to’lew/wo’lshew qurami’ qi’ri’q tuwar, alpi’s 
tuwar /tovar / boli’p ataladi’. Wol ''Qi’ri’q ''Alpi’s'' boli’p atalg’an menen 40-60 
bolmaydi’, woni’n’ qaysi’ iri maldi’ neshe tawarg’a yesaplaw kerek, woni’n’ yeki 
jaqti’n’ jas u’lken ka’tqudalari’ yesaplap kelistiredi. Sol tuwardi’n’ ishinde bas at, 
tet at, bas wo’giz, tet wo’giz degen iri mal boladi’. Woni’n’ u’stine qi’z jag’i’nan 
ayti’p kelgen xabarshi’g’a mal jeteletip jiberedi. Wol ''qus mi’lti’q'' dep ataladi’. Al 
soni’n’ menen qi’ri’q tuwar qali’n’ mal alg’annan basqa iri maldi’n’ sani’ besew 
boladi’. Wonnan keyingi mayda mallardi’n’ ha’r qaysi’si’n neshe tuwarg’a 
yesaplaw kerek, al da yeki jaqti’n’ jas u’lken ka’tqudalari’ni’n’ kelisiwi menen 
sheshiledi. Qali’n’
- - - - - -
1.Qaraqalpaq tilinin’ tu’sindirme so’zligi 3t 332-b 
2.Sonda 4t 358-bet. 
Maldi’n’ –qi’rq tuward n’
? jalpi’ alg’i’nan basqan sani’ qoy, yeshki, i’laq, 
qozi’ menen jigirma bir boli’wi’ kerek.Sol tuwarlardi’n’ ishinde qashar, baspaq, 
qoy yeshkiler de boladi’.