Microsoft Word ilk sayfa zhassulan

Bilimler Dergisi, Fırat University Journal of Social Science, Cilt:17, Sayı: 2 Sayfa:329-340, 
ELAZIĞ-2007, 331 
13
 K.I. İVANOV, Toprak Köleliği Kaldırıldıktan Sonraki Slav Çiftçilerin Durumu, (К. И. 
Иванов, Положение переславского крестьянства после отмены крепостного) Ком-мунар., 
1939. S. 1  

---

12  
                                                                                                                                                              
Rus  İmparatorluğu bu tür göçleri teşvik etmek amacıyla Rus çiftçilerine her türlü 
yardımı yapmıştır. Rusya’da toprak köleliğinin kaldırılması Rus siyasetinin büyük 
başarısı diyebiliriz, çünkü kendi çıkarlarını korumak isteyen her ülkenin halk 
tarafından desteklenmesi gerekir. Slav ırkının Türkistan Bölgesine göçü Rus 
çıkarlarını garanti altına alıyordu. En önemlisi göçebe halkları topraklarından sürerek 
bölgeyi silahsız nüfus ağırlığıyla fethetmekti.  
Rus İmparatorluğu’nun Rus göçmenlerin Kazak-Kırgız topraklarına yerleştirme 
politikasının üç döneme ayırmak mümkündür. Birinci dönem 1867-1897 yıllar 
arasıdır. Bu dönemde Rus İmparatorluğu fethedilen yerlerdeki kaleleri korumak için 
Slavları Kazak-Kırgız topraklarına yerleştirmiştir.  İkinci dönem 1897-1905 yıllar 
arasıdır. Rus İmparatorluğu’nda emperyalizme karşı duyguları bastırmak için göç 
politikasını hızlandırmıştı. Üçüncü dönem 1906-1911 yıllar arasıdır.
14
  
Kırgız topraklarına yerleşmek amacıyla gelen göçmenler ilk olarak 1868 yılında 
Yedisu iline yerleşmişlerdi. Rusların Kırgız topraklarına daha geniş çapta göçmen 
yerleştirme siyaseti 1870’li yılların sonlarında gerçekleştirmeye başlamıştı. 1800’lü 
yılların sonlarına gelindiğinde, Burulday, Kulanak, Nikolayevskoe, Tokmak ve 
diğerlerinin yer aldığı Bişkek ve Prievalsk kasabalarında birçok Rus köyü 
kurulmuştur. Bu bölgedeki göçmenlerin sayısı yaklaşık olarak 15.100’e ulaşmıştır. 
Bölgeye göç eden Ruslar, toplam nüfusun yüzde 4.82’sini oluşturmaktaydı. Rusya, 
bölgeye göçmen yerleştirme siyasetini 1890’lı  yıllarda da devam ettirerek, Oş ve 
Andican kasabalarında Rus yerleşim sahaları kurmuştu. Bu sahalara gelip yerleşen 
Rusların sayısı 1897 tarihinde 20.000’e ulaşmıştır. Ayrıca Rus göçmenlerden başka 
yaklaşık 500 Alman Rusya’nın Samara ve Stavropol vilayetlerine yerleşmişlerdir.
15
 
1867-1897 yıllar arasında gerçekleşen Rusya’nın göç politikası sırasında Kazak 
topraklarına Rus askerlerin aileleri gelmişti. 1 Ocak 1868 yıllında Yedisu 
Bölgesi’nde 14 Rus köyü kurulmuştur ve o köylerdeki toplam nüfus 14648’e 
                                                            
14
 K.I. İSAYEVA, G.L.  GORBORUKOVA, ‘Kırgızistan’daki Ruslar’, (К.И. ИСАЕВ, Г.Л. 
ГОРБОРУКОВА, «Русские в Кыргызстане»), Ecsocman, 
http://ecsocman.hse.ru/data/181/723/1217/009.ISAEV.pdf
  
15
 Fusun KARA, a.g.m., 334 

---

13  
                                                                                                                                                              
ulaşmıştır.
16
 Rusları yayılmacılık politikalarına karşı Kazak topraklarında sürekli 
ayaklanmalar devam etmiştir. 1869’daki ayaklanmayı bastıran Rus askerleri 71.000 
aileye ait yüz binlerce hayvanı öldürerek Kazakları açlığa mahkûm etmişti. 1889’da 
çıkarılan toprak kanunu ile Rus köylülere istedikleri bölgelerde yerleşme ve toprak 
sahibi olma hakkı verilmiş, 1891’de bu kanuna yeni bir madde eklenerek, Rus 
yetkililerin istediği gibi topraklarını işlemeyen Kazakların topraklarına el konulması 
yasallaştırılmıştır. Bu ve benzeri kanunlar ve keyfi uygulamalar sonucu yaklaşık 20 
yılda 1,5 milyon Rus köylüsü Kazakistan’ın geniş bozkırlarına yerleştirilmiştir.
17
 
1897 yılındaki belgelerde Kazak topraklarındaki Rus ağırlığı ciddi olarak 
hissedilmekteydi. Örneğin, şehir halklarının içindeki Rusların payı Oral Bölgesinde 
%82, Turgay Bölgesinde %67,3, Akmola Bölgesinde %70,9, Semey Bölgesi’nde 
%53. Kazak toprakların Güney ve Yedisu Bölgeleri Rus İmparatorluğu’na geç 
girdiklerinden dolayı Rusların sayısı o kadar çok değildi. Yedisu’da %43,4, 
Sırderya’da sadece %10,9.
18
   
Böylece Rusların nüfus ağırlığı Orta Asya’nın bağımsız ülkelerinde bugünde 
hissedilmektedir. Ayrıca Kazakistan ve Kırgızistan’da Rus nüfusunun ağırlığı iç ve 
dış siyaseti yürütmede bazı sorunlar yaratmaktadır. Örneğin, dış siyaseti yürütmede 
Rusya’yla hemfikir olmak zorundalar. İç siyasete gelince de iki ülkede de benzer 
sorun ‘dil’ sorunudur. Ülkede Slavların çoğunlundan dolayı Rus dili iki ülkenin 
Anayasasında da ‘resmi dil’ konumundadır. 
 
 
 
 
 
                                                            
16
 M. TULEKOVA, ‘Yedisu Nüfusu 1867-1920’, (М. ТУЛЕКОВА, «Население Семиречья (1867–
1920 гг.)»,) Алматинский государственный университет им. Абая, 
http://new.hist.asu.ru/biblio/V3/136-143.pdf
  
17
 Ali YİĞİT, ‘Kazakistan’ın Değişen Etnik Yapısı’, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,