Microsoft Word ilk sayfa zhassulan

Riskleri Araştırma Merkezi, (Розани ИСМАИЛОВА, ‘Договор о кыргызско-казахстанской 
государственной границе’), Июль 4, 2008, 
www.risk.kz
  

---

82  
                                                                                                                                                              
Toprakların bu gibi paylaşılması ve özellikle Karkara Dağ deresinin Kazakistan 
verilmesi Kırgızistan’daki muhalefet etkinlerin sokaklara eyleme çıkmasına neden 
olmuştu. Kazakistan tarafına verilmiş Karkara Dağ deresinin Kırgızlar için tarihi ve 
milli açıdan önemi vardı. Sebebi tam o yerde Kırgızların etnik milli kahramanı 
Manas Kırgızları birleştirmişti. Kazaklar açısından bu dağ deresi hiç önem 
taşımayabilir fakat bir Kırgız halkı açısından bu dağ deresi kutsaldır.  İkinci sorun 
yaşatan toprak parçası ‘Drujba’ semtindeki 800 metre asfalt yolu. Bu yolun stratejk 
manası vardır. Sebebi bu yol Kırgızistan Başkenti Bişkek’i Istık-Köl ve Narın 
Bölgeleri’yle bağlamaktadır.
193
  
 
Kırgızistan Muhalefetinin İtiraz Ettiği Toprak Parçaları
194
 
 
1-Talas Bölgesindeki Granit ocağı (Karabura Semti). 
2- Tokmak kentinin yanındaki 800 metrelik Drujba asfalt yolu. 
3-Istık-Köl Bölgesi’ndeki Karkara Dağ Deresi. 
                                                            
193
 A.g.m.,  
194
 V. POJARSKİİ, ‘Kırgızistan’ın Tartışmalı Toprakları Hakkında Kırgız Parlamentosu Millet Vekili 
Murat Jurayev’le Mülakat’, (Виталий Пожарский, ‘Мурат Джураев о спорных участках 
территории Кыргызстана’), 20.03.08, 
www.tazar.kg
  

---

83  
                                                                                                                                                              
2.4.2 Kazakistan ve Kırgızistan’ın Ekonomik Bağlantıları 
 
 SSCB 
yıkılıp her Orta Asya Devleti kendi bağımsızlıklarını kazansa bile 
birbirine sıkı sıkıya bağlı olarak kalmışlardır. Bu konumda Kırgızistan durumu başka 
Orta Asya ülkelerine göre daha zordur. Bağımsız devlet olsa da gayri resmi 
Kazakistan’ın bir bölgesi halindedir. Zira tüm ekonomik bağlantıları ve dış ülkelere 
çıkışı Kazakistan üzerinden geçmektedir (Kazakistan Kırgızistan’ın %80 transit 
hizmetin sağlamaktadır
195
). Kırgızistan’dan üretilen bütün mallar Kazakistan’a 
ihracat edilmektedir. İthalatın birçok kısmı da Kazakistan’dan gelmektedir.  
  Kırgızistan’ın elinde Orta Asya Devletlerine karşı kullanabilecek kozu varsa o 
da elektro enerji ve sudur. Kazakistan’ın güney bölgeleri elektro enerjiyi tamamen 
Kırgızistan’dan almaktadır. Örneğin 2004 yılında Kırgızistan’dan Kazakistan’a 913 
milyon kilovat saat elektro enerjisi gelmiştir.
196
  
Kazakistan Kırgızistan topraklarındaki ekonomik alandaki bir numaralı oyuncu 
halindedir. Bu ülkeye gelmiş yatırımların birçok kısmı Kazakistan’a ayıttır. Örneğin, 
2006’da Kazakistan’dan Kırgız topraklarına gelmiş olan yatırım miktarı 136 milyon 
doları bulmuştur. 2007 yılında 177 milyon dolara yükselmiştir.
197
 2008 yılında 
yapılan yatırım 300 milyon dolara yükselmiştir. Bu yapılan yatırımların %30’dur.
 198
 
2009 yılında Kazakistan 213 milyon dolar yatırım yapmıştır. 2009’da ise Kazakistan 
yatırımı yapılan yatırımların %32 tutmuştur. Örneğin,  İngiltere %16  olarak ikinci 
sırada yer almıştır. Fakat 2010 yılında yatırım 8,939 milyon dolara inmişti sebebi 
ülkede gerçekleşen devrimden dolayı birçok iş adamları kendi sermayesini garanti 
                                                            
195
  L.İ. BAUM, ‘Kazakistan Kırgızistan’ın Stratejik Partneri’, (Л.И. БАУМ, «Казахстан как 
стратегический экономический партнер для Кыргызстана»), 20.07.2007, 
http://www.easttime.ru/analitic/1/3/286.html
 
196
 Renata ESEMBAYEVA, ‘Kazakistan-Kırgızistan: Ebedi Dostluk ve Sorunlar’, (Рената 
ЕСЕМБАЕВА, ‘"ОР" - Казахстан-Кыргызстан: вечная дружба и... постоянные проблемы’),