Microsoft Word Материал резина lotin

Piroliz jarayoni kimyosi. Piroliz jarayoni bu radikal zanjirli jarayon bo‘lib, 
initsirlash – o‘sish va faol markazni uzilish boshqichi bilan amalga oshiriladi. 
Bunda yuqori harorat natijasida C-C bog‘lari uzilishi, ya’ni radikal parchalanish 
juftlashmagan elektroni mavjud 
-holatdagi C-C bog‘lar hisobiga boradi. Masalan, 
butan pirolizi mexanizmi quyidagicha: 
Siklik uglevodorodlarning pirolizi, alkan mahsulotlari piroliziga o‘xshab 
ketadi. Konsentratsiyasi yuqori bo‘lgan aralashmalarda qo‘shimcha sifatida 
vodorod, metan, etilen, propilen va qisman butadien-1,4 lar ham bo‘ladi.Odatda 
etilenni pirolizi past haroratda (527-727
o
C) olib boriladi va natijada dimerlanish, 
polimerlanish va o‘z-o‘zidan gidrirlash jarayoni ketadi. 727-1027
o
C haroratda 
pirolizni olib borilganda ko‘proq etilen hosil bo‘ladi. Qo‘shimcha sifatida atsetilen 
va butadien hosil bo‘ladi. Piroliz jarayonida haroratni ortishi atsetilen miqdorini 
ko‘payishiga ham olib keladi. 
Harorati 840-870
o
C bo‘lgan piroliz jarayonida hosil bo‘ladigan Ulushi %: 
Vodorod-metan fraksiyasi - 17,7 
Etilen - 25,5 
Propilen - 16,2 
Propan - 1,0 
Butan-butenlar - 12,2 
150
o
C fraksiyalar - 19,9-34 

---

10 
150-250 fraksiyalar - 1,5 
Yuqori qoldiq, 250
o
C - 3,3 
Qoldiq - 2,7 
Xomashyoning sarfini kamaytirish maqsadida oxirgi vaqtlarda yangi 
jarayonlar ishlab chiqarilayapti. Bunda asosan og‘ir uglevodorodlarni chuqur 
pirolizlab, turli metall aralashmalari va tuzlari yordamida yuqori unumga ega 
bo‘lgan etilen va boshqa to‘yinmagan uglevodorodlarni olishga imkon 
yaratmoqda.
Gazlarni qayta ishlash natijasida keng qamrovli mahsulotlar (o‘g‘itlar, 
plastik massalar uchun monomerlar, sintetik kauchuk va tolalar, organik kislotalar 
va spirtlar) olish uchun xomashyo sifatida qo‘llaniladi.