Microsoft Word mumtoz faylasuflar hikmati ziyouz com doc


haqda Petrarkaning o‘zi shunday deb yozadi: «Sitseronning so‘zlaridagi ohangdorlik va


Download 0.67 Mb.
Pdf ko'rish
bet108/184
Sana08.07.2023
Hajmi0.67 Mb.
#1659214
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   184
Bog'liq
96 faylasuf

haqda Petrarkaning o‘zi shunday deb yozadi: «Sitseronning so‘zlaridagi ohangdorlik va 
jarangdorlik meni o‘ziga shu qadar maftun etgandiki, undan o‘zga o‘qigan va 
eshitganlarimning hammasi qo‘pol va kelishimsizdek tuyulardi». 
1326-1330 yillarda Petrarka Monpele va Bolon dorilfununining huquqshunoslik 
kulliyotida saboq oladi. U Bolon dorilfununida akasi Gerardo bilan birga o‘qiydi. 
Petrarka 1326 yilda ruhoniylikni qabul qiladi. 
1330 yilda esa kardinal Jovanni Kolonn xizmatiga kiradi va 1337 yili ilk bor Rimga 
safar qiladi. 1341 yilda u Kapitoliyaning birinchi shoiri degan unvonga sazovor bo‘ladi. 
Petrarka Jovanni Bokkachcho (1313-1375) va Kolyuchcho Salyutati (1331-1406) kabi 
iqtidorli ijodkorlar bilan do‘stlashgan. 
O’z o‘limini «ibodat yoki ijod damlarida qarshi olishni» orzu qilgan faylasuf 1374 
yilning 19 iyuliga o‘tar kechasi — 70 yillik tavalludiga bir kun qolganda vafot etadi. 
Petrarkaning quyidagi asarlari ma’lum:
 «Filologiya» (komediya, 1326-1336 yillarda 
yozilgan), «Kantsonere» (she’r va qo‘shiqlar, 1336-1358 y), «Mashhur kishilar haqida» 
(1338-1358 y.), «Afrika» (1342-1343 y.), «She’riy nomalar» (1350-1352 y.)
 va hokazo. 
* * * 
Har bir odamning shaxsiy tashvishi o‘ziga yetib ortadi. Nahotki sen boshingga tushgan 
ko‘rguliklarga boshqa hech kim duchor bo‘lmaydi, deb o‘ylasang. Yanglishasan. Deyarli hech kim 
tashvishlarni chetlab o‘tolmaydi. Kimning asari yoki jasorati ko‘zi ochiqligida yuzaga chiqibdi? Inson 
o‘limidan so‘ng shuhrat qozonadi. Buning sababini bilasanmi? Chunki hasad uning jismi bilan birga 
yashaydi va birga o‘ladi. 
* * * 
Sen avval bir razm solgin-a, hammaning og‘ziga tushgan, maqtalgan asarlar kimga tegishli? 
Bunday asarlarning mualliflari allaqachon bu dunyoni tark etishgan. Sening asarlaringni ham 
maqtashlarini istaysanmi? Dunyoni tark et! Zero, insonning o‘limidan so‘ng unga moyillik uyg‘onadi. 
Umrning intihosi shuhratning ibtidosidir. Bordi-yu, inson ko‘zi ochiqligida shuhrat qozonsa, bilgilki, bu 
yerda qandaydir g‘ayriodatiylik zohirdir. Yana bir gap aytaman: toki olamda seni taniguvchi bir shaxs 
qolsa ham o‘z maqsadingga to‘la erisholmaysan. Seni bilguvchilar ham qabrga kirib, ularning o‘rniga 
nafrat va adovatdan xoli odamlar kelgandan keyingina adolatli ajrim bo‘ladi. Ungacha mayli, davr 
ustimizdan istagancha hukm chiqaraversin. 
* * * 
Tan olib aytishim joizki, meni aynan bir odamning intilishlari orasidagi o‘zaro nizo hayratga soladi! 
To‘g‘ri-da, qay birimiz yozda ham, qishda ham aynan bir narsani istaymiz? Yo‘q, fikrimni tugal 
aytolmadim: qay birimizning bugungi va ertangi xohishlarimiz bir-biriga mos keladi, qay birimiz 
oqshomda ham tonggi istaklar bilan yashaymiz? Kun soatlarga, soatlar esa daqiqalarga bo‘linadi. 
Insonning xohish-istaklari ana shu daqiqalardan ham ko‘pdir. Men ana shu narsadan juda 
hayratlanaman. Odamlarning bundan ajablanmasligi esa meni yana ham hayratlantiradi. 


Haqiqat manzaralari 96 mumtoz faylasuf 

Download 0.67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   184




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling