Microsoft Word Номозов Н. Н. doc


Download 0.68 Mb.
Pdf ko'rish
bet23/34
Sana08.03.2023
Hajmi0.68 Mb.
#1254042
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   34
Bog'liq
Rus tili qoidalari

 
 
 
 


125. Склонение причастий-сифатдошларнинг турланиши
Тўлиқ сифатдошлар тўлиқ сифатлар каби турланади. 
Единственное число 
Падеж мужской род 
средний род 
женский род 
И. 
строяшийся завод 
строящееся здание 
строящаяся фабрика 
Р. 
строящегося завода 
строящегося здания 
строящейся фабрики 
Д 
строяшемуся заводу 
строящемуся зданию 
строящейся фабрике 
В 
И.П. 
строящееся здание 
строящуюся фабрику 
Т 
строящимся заводом 
строящимся зданием 
строящейся фабрикой 
П 
(о) строящемся заводе 
(о)строящемся здании (о)строящейеся фабрике 
Множественное число 
Падеж
И. 
строящиеся завода 
здания 
фабрики 
Р. 
строящихся заводов 
зданий 
фабрик 
Д 
строящимся заводами 
зданиям 
фабрикам 
В 
как И.П. 
Т 
строящимися заводами зданиями 
фабриками 
П 
(о) строящихся заводах зданиях 
фабриках 
 
126. Правописание причастийСифатдошларнинг имлоси
1. Тўлиқ мажҳул сифатдошларда қатор келган иккита н, қисқа сифатдошларда 
эса бита н ёзилади, масалан: 
Тўлиқ сифатдошлар 
Қисқа сифатдошлар 
написанный диктант 
диктант написан 
прочитанная книга 
книга прочитана 
засеянное поле 
поле засеяно 
купленные книги 
книги куплены 
2.Олд қўшимчасиз феъллардан ясалаган ва сифат ёки от туркумига ўтган 
сифатдошлар битта н билан ёзилади, масалан: жареное мясо, кипячёная вода 
каби. Олд қўшимчали, феъллардан ясалган бўлса, иккита н ёзилади, масалан: 
воспитанный человек, пропущенный урок каби. 
3.Биринчи тусланиш феълларидан ясалаган аниқ сифатдошларда –ущий, -ющий 
(пишущий, читающий каби), иккинчи тусланиш феълларидан ясалган 
сифатдошларда эса –ащий, -ящий (дышащий, сидящий каби) ёзилади. 
4. Урғусиз ҳолда –енн - суффикси шипилдоқ товушлардан кейин –е билан, 
урғули ҳолларда эса ё билан ёзилади, масалан: выученный ва вооружённый 
каби. 
127. Частица не с причастиямиНе юкламасининг сифатдошлар билан 
ишлатилиши
1.
Тўлиқ сифатдош олдида изоҳловчи сўз келса, не юкламаси айрим ёзилади. 
Агарда изоҳловчи сўз бўлмаса, сифатдош ўзи аниқловчи вазифасида 


келса, не юкламаси сифатдошга қўшиб ёзилади, масалан: Работа, не 
оконченная к сроку, задержала нас; У меня есть неоконченная работа. 
2.
Бир предметни бошқа бир предметга таққослаганда, не юкламаси айрим 
ёзилади, масалан: не написанный, а напечатанный каби. 
Қисқа сифатдошлар билан не юкламаси айрим ёзилдаи, масалан: 
поручение не выполнено, собрание не созвано каби. 
Келтирилган қисқа сифатлар гапда кесим вазифасида келади. 

Download 0.68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   34




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling