“mikroiqtisodiyot

“MIKROIQTISODIYOT.MAKROIQTISODIYOT” FANIDAN
VARIANT- 9

1. 
   Yakka talab va bozor talabi.
   
2. 
   Assimetrik axborotlar bozori
   
3. 
   Daromadlar bo’yicha talab elastikligi va uni qo’llanishi
   

Ma’lum vaqt oraligida, narxlarning mavjud darajasida iste’molchilarning tovar va xizmatlar ma’lum turlarini

sotib olishga qodir boigan ehtiyoji talab deyiladi.
Talablar turlicha boiib, odatda bir xil tovar yoki xizmatlarga
boigan talabning ikki turi farqlanadi: yakka talab va bozor talabi.
Har bir iste’molchining, ya’ni alohida shaxs, oila, korxona, firmaning tovarning shu turiga boigan talabi yakka talab deyiladi.
Bir qancha (ko‘pchilik) iste’molchilarning shu turdagi tovar yoki
xizmatga boigan talablari yigindisi bozor talabi deyiladi.
Yakka talab ham bozor talabi ham miqdor jihatdan aniqlanadi. Le­
kin bu miqdor har doim ham bir xil boiib turmaydi, balki o‘zgauvchan
bo`ladi. Talab miqdorining o‘zgarishiga bir qancha omillar ta’sir qiladi.
Ularning ichida eng ko‘p ta’sir qiladigan omil narx omilidir.
Narx va sotib olinadigan tovarlar miqdori o`rtasidagi bo`ladigan
Bog`liqlikni quyidagi jadval ma`lumotlari asosida qarab chiqamiz
Narx va sotib olinadigan tovar miqdori o‘rtasidagi bog`liqlik
(raqamlar shartli ravishda qo‘yilgan)

Bir kilogramm kartoshka narxi (so‘m)	Kartoshkaga bo‘lgan yakka talab miqdori (bir oyda kilogramm)	Kartoshkaga boigan bozor talabi miqdori (bir oyda tonna)
700	10	10
600	20	20
500	30	30
400	50	50
300	60	60

Jadvaldagi misolda kartoshkaning 300 so‘mdan 700 so‘mgacha

bo‘lgan narx darajalarida ularga bo‘lgan talab miqdor lari ifodalan-
gan. Ma’lumotlar tovar narxining pasayishi sotib olinadigan tovar
miqdorining o‘sishiga va aksincha, narxning o‘sishi talab miqdori-
ning kamayishiga olib kelishini ko‘rsatadi. Narxning eng yuqori -
700 so‘m darajasida yakka talab (masalan, o‘rtacha bir oilaning tala-
bi) eng oz miqdor - 10 kg ni tashkil etgan bo‘Isa, narx pasayishi bilan
talab miqdori ko‘payib bormoqda: 600 so‘mda - 20 kg, 500 so‘mda
- 30 kg va h.k. Narxning eng past darajasi - 300 so‘mga talabning
eng yuqori miqdori - 60 kg to‘g ‘ri kelmoqda. Jadvalning navbat-
dagi ustunida kartoshkaga bo‘lgan bozor talabi miqdori ifodalangan.
Bunda muayyan hududda taxminan 1000 ta oila istiqomat qiladi va
ular kartoshka narxining o‘zgarishiga nisbatan deyarli bir xil xatti-
harakat, munosabatda bo‘ladilar, degan shartga asoslanildi. Misoldan
ko‘rinadiki, bozor talabi miqdorining narxga nisbatan o‘zgarishi ham
yakka talabning o‘zgarishiga mutanosib ravishda ro‘y bermoqda