Rasadxona (observatoriya) – osmon jismlari tadqiqoti uchun maxsus jixozlangan ilmiy muassasa va shu
muassasa joylashgan bino.
Ulug‗bek rasadxonasi. Samarqandda o‗z atrofida to‗plangan taniqli olimlarning bevosita ishtiroki va
yordamida Mirzo Ulug‗bek 1424-1429 yillarda shaxar yaqinidagi Obiraxmat anxori bo‗yida rasadxona
qurdirdi. Xanuzgacha olimlaring qiziqishini uyg‗otib kelayotgan bu ulkan imoratning balandligi 31 metr
edi.
Binoning ichki saxni sekstant va koridorlar bilan uch qismga ajratilgan. Rasadxona joylashgan bu mavze
maxalliy axoxi o‗rtasida "Naqshi jaxon" degan nom bilan shuxrat qozongan. G‗iyosiddin Jamshid
boshchiligida rasadxonaning asosiy o‗lchov asbob-uskunasi - ulkan sekstant o‗rnatilgan.Samarqand
sekstanti o‗sha davrda Sharqda ma‘lum bo‗lgan sekstantlarning eng kattasi xisoblangan. Ulug‗bek
rasadxona qoshida zamonasining boy kutubxonasini xam tashkil etadi. Bu kutubxonada fanning deyarli
xamma soxalariga tegishli qariyb 15-ming jild kitob saqlangan.
37. Zardushtiylik ta‟limotining bosh kitobi qaysi va u haqida nimalarni bilasiz?
"Avesto"bo‗lib "Avesto"ning ilk qismi mil. avv. 9-8 asrlarda paydo bo‗lgan. Zardusht vazlari matnlarining
xammasi miloddan avvalgi 3 asrda 21 takitobga jamlangan, bu kitoblar "Avesto" asosini tashkil yetgan
yedi. "Avesto" matnlariga sharx yesa "Zand" deb yuritiladi.
38. Qadimda mamlakatimiz hududida qanday davlatlar rivoj topgan? Miloddan avvalgi 7-asrda tashkil
topgan Qadimgi Baqtriya davlati O‗rta Osiyo xududida qadimgi davlatlardan biri sanaladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
