Milliy iqtisodiyotda axborot tizimlar va texnologiyalar

6.5. Marketing axborot tizimi 
Marketing axborot tizimi (MAT) marketing jarayonini tashkil 
qilishda, muhim biznes qarorlarni qabul qilishda zarur bo‘lgan 
ma’lumotlarni to‘plash, qayta ishlash va taqdim etishga qaratilgan 
faoliyatning tizimidir. 
Bu tizim nafaqat kompyuterning variantida mavjud bo‘lishi 
mumkin. Kichik biznes uchun eng foydali variant - bu oddiy kartotekani 
olib borish. Xaridorlarning ehtiyojlari haqidagi ma’lumotlarni to‘plash 
bo‘yicha yirik tashkilotlar ham tez - tez kompyuterlardan 
foydalanmasdan, oddiy kartoteka variantlarga murojaat qilishlari 
mumkin. 
6.5.1.- rasm. Marketung axborot tizimini chizmasi 
Ichki axborot 
Tashqi axborot 
Ichki hisobot 
tizimi 
Tashqi izlanish
tizimi 
Marketing 
tadqiqotlari 
Marketing 
qarorlarni qo‘llab-
quvvatlash tizimi 
Axborot 
oqimlari 
Muammolarni 
hal qilish 
Marketing 
yechimlari 

---

158 
Marketing axborot tizimi to‘rtta qismni o‘z ichiga oladi, ularning 
dastlabki ikkisi ham katta, ham kichik miqdordagi har qanday tashkilot 
uchun majburiydir. Oxirgi ikki qism kichik tashkilotlar uchun ixtiyoriy. 
Ichki hisobot tizimi. Ushbu qism ichki kompaniya aktsiyalari, 
xarajatlar, sotish, daromadlar, yo‘qotishlar va boshqalar to‘g‘risidagi 
ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi. 
Tashqi izlanish tizimi. Ushbu tizim kuzatuv bozorlari uchun chora-
tadbirlarni amalga oshirishni o‘z ichiga oladi, ular quyidagi savollarga 
javob berishadi: nima sotib oladilar, raqobatchilar savdosining bozor 
ulushi nima va hokazolar. 
Marketing tadqiqotlari. Ushbu tizim marketing jarayonining 
muayyan muammolarini o‘rganishni o‘z ichiga oladi, masalan, 
mahsulotni sotishda keskin pasayishning sabablari va h.k.