Jumladan, paydo bo‘lish tarixi bizning o‘lkamiz bilan bog‘liq bo‘lgan zardushtiylik ta’limoti va uning asosiy kitobi «Avåsto»da dunyoning moddiy asosi hisoblangan tuproq, suv, havo muqaddaslashtirilgan, olovga esa sajda qilingan. Havoni, suvni bulg‘ash, hayvonlarninggina emas, odamlarning
ham jasadini yårga ko‘mish, suvga oqizish, o‘tda yoqish gunoh
hisoblangan. Marhumlar jasadi yårni, suvni, havoni ifloslantir-
masligi uchun ularni maxsus sopol idishlarda ko‘mish tashkil
etilgan.
Undan kåyingi davrlarda ham xalqimizning ona tabiatga
bo‘lgan måhri ortsa ortganki, aslo kamaygan emas. Masalan,
hovli-joyni, ariq-hovuzlarni, quduq va sardobalarni doimiy toza
saqlash, gul va nihollarni parvarishlab o‘stirish, tevarak-atrofni
ko‘kalamzorlashtirish, bir gul uzganda o‘rniga o‘n gul o‘tqazish
singari ishlar – hayotning oddiy talabi, hamma tomonidan
bajariladigan qoidasi bo‘lgan. Yuksak dåhqonchilik madaniyatiga
ega bo‘lgan ajdodlarimiz qishloq xo‘jaligida suvni tåjab-tårgab
!
89
ishlatishning, yår hosildorligini saqlash va ko‘paytirish maqsadida
ekinlarni almashlab ekishning, yårni faqat tabiiy o‘g‘itlar bilan
oziqlantirishning samarali usullarini o‘ylab topganlar.
