Ministrligi qaraqalpaqstan respublikasi

Suyuq kristalli indikatorlar.
 
Suyıq kristallı indikatorlaming islewi suyıq 
kristal
lardaǵı elektrooptik hádiysege, yaǵnıy elektr maydanı tásirinde suyıq 
kristalldıń jaqtılıq nurların o'tkeriw hám sındırıw koefficient- larini o'zgeriwine 
tiykarlanǵan bolıp tabıladı. Suyıq kristallar suyıqlıq (aǵıw) hám kristallik 
(optikalıqalıq qutblanish) qásiyetlerine iye bo' lgani ushın alarda túrli elektr 
maydanı tásirinde o'tip atırǵan yamasa sinayotgan jaqtılıq penen túrli 
optikalıqalıq sırtqı ko'rinisler payda etinadi. 
Suyıq kristallı indikatorlar matrisa yamasa segment dúzılıwda bolıwı 
múmkin. Indikatorning hár bir yacheykasi (3. 5-súwret) aralıǵı júdá kisi bolǵan 
(mikrometr) shıyshe plastinalar (1), arasına suyıq kristall (3) jaylasqan qorǵasınlı 
ishki (2) hám sırtqı (5) elektrodlardan hám de suyıq kristalldı aǵıp ketiwden 
saqlawshı prokladkalardan (4) ibarat esaplanadi. 

---

3.5-rasm. Elektr lyuminessentli kondensatorning tuzilishi 
3. 6 -
súwret. Suyıq kristallı indikatorning dúzilisi 
Suyıq kristallı indikatorlar júdá kishi elektr quwatı (mvt) tutınıw etkeni ushın 
olar tiykarınan elektron saatlarda, qol telefonlarında, qalta kalkulyatorlarida hám 
basqalarda isletiledi. Házirgi waqıtta suyıq kristall - dagi tablolar, kompyuter 
displeyleri, reńli televizorlar hám basqalar jaratılıp atır. 
Suyıq kristallı hám yarım ótkezgishli indikatsiya ásbaplarınıń cifrlı elektron 
apparatlarda isletiliwi ekilik kodında kórsetilgen informaciyanı indikator 
matritsasidagi jaqtılıq diodlari yamasa segmentleri járdeminde suwretke aylandırıw 
ushın deshifrator talap etedi. 
3. 7-
súwret. Matritsa (a) hám segmentler (b) formasındaǵı yarım ótkezgishli indikatorlar 
Mısalı, 3.6 -suwretdegi jeti segmentli (0, 1,.. ., 9 nomerlerin hákis ettiruwshi) 
indikator jumıstı basqarıw ushın tórt razryadlı deshifrator kerek. Eger indikator 
matritsasidagi jaqtılıq noqatlarınıń yamasa segmentlerdiń sanı oshsa isletiletuǵın 
deshifratorning quramalılıǵıda asadı. 

---