Ministrligi qaraqalpaqstan respublikasi

Gaz razryadli indikatorlar. 
Gaz razryadlı indikatorlarning islewi gazlar daǵı elektr razryadlarında 
gúzetiletuǵın nurlanıw hádiysesine tiykarlanǵan bolıp tabıladı. Jaqtılıq nurlarınıń 
reńi indikator ásbapı toldırılǵan gazdıń túrine baylanıslı, yaǵnıy neon-sarǵalaq, 
geliy-
sarı, argon-kók shula tarqatadı. 
Gaz razryadlı indikator ishi gaz menen toldırılǵan shıyshe ballonga jaylasqan 
tor kórinisindegi metall anod hám nomerler, háripler, túrli belgiler formasındaǵı 
jińishke metall simdan jasalǵan bir neshe katodlardan ibarat esaplanadi. 
Elektrodlardan ballon tısqarısına ayaqshalar shıǵarılǵan. Anod hám qandayda bir 
katod arasına sırtqı kernew berilsa, gazda elektr razryadı júz boladı hám katod 
formasında kórsetilgen belgi nurlanadi. 
Gaz razryadın qosıw jáne onı ustap turıw ushın sırtqı derek kernewi úlken 
bahaǵa (50 - 400 v) ıyelewi kerek. Sol sebepli gaz razryadlı indicatorlar statsionar 
túrdegi ólshew-qadaǵalaw apparatlarında, informaciya shitlarida hám basqalarda 
isletiledi. 
Lyuminessentli indikatorlar.
Lyuminessentli indikatorlarning islewi 
ózgeriwshen elektr maydanı tásirinde segment formasındaǵı metallǵa oralǵan 
lyuminaforning ótiw hádiysesindegi elektro-lyuminessentsiyaga (joqarı kernewli 
elektr maydanı tásirinde yarım ótkeriwshilerdiń jaqtılıq nurların tarqatıp 
ótkezgishligin asıwı) tiykarlanǵan bolıp tabıladı. 
Elektro-
luminessentli indikatorga dúzilisi 3.4-suwretde kórsetilgen elektro-
luminessentli kondensator mısal boladı. Jaqtılıq taratıwshı poroshokli lyuminafor 
(1) dielektrik menen organikalıq baylanısqan element bolıp tabıladı. Lyuminafor 
dielektrikli (2) hám metall (5) elektrodlar arasına jaylasqan jáne bul elektrodlarǵa 
lyuminafomi nurlantiruvchi, yaǵnıy teshuvchi kúshli elektr kernew beriledi. 
Segment formasındaǵı kondensatordıń mexanik shıdamlılıǵın asırıw ushın 
kondensator tınıq bolmaǵan (3) hám tınıq bolǵan (4) plastinalar arasına 
jaylastırılǵan. Bunday segment kórinisindegi kondensatorlardan nomer, hárip hám 
belgi formaları sáwlelendiriwshi indikator tayarlanadı. 
Elektro-luminessentli indikatorlar 220 
v kernewli elektr tarmaǵından reklama 

---

apparatlarında isletiledi. 
Yarım ótkezgishli indikatorlar Yarım ótkezgishli indikatorlarning islewi p-n 
ótiwde júz bolatuǵın processlerge, yaǵnıy jaqtılıq diodlaridan to'gri tok ótkende 
ulami jaqtılıq tarqatıw hádiysesine tiykarlanǵan bolıp tabıladı. Házirgi waqıtta hár 
qıylı daǵı hám túrli kórinistegi jaqtılıq diodlari bar. Ápiwayı kórinistegi diodlar 
tiykarında matrisa ekranınan shólkemlesken belgiler kórinisindegi indikator (3.5, 
a-
su'wret) hám segmentlerden shólkemlesken belgiler kórinistegi indikator (3.5,b-
su'wret) jaratılǵan bolıp, olar járdeminde barlıq nomer hám háriplerdi 
sáwlelendiriw múmkin. 
Yarım ótkezgishli indikatorlar sırtqı derek kernewiniń kishi bahalarına (1,5-3 
v) hám bólek jaqtılıq diodlari yamasa segmentlerinen ótetuǵın kishi tok bahalarına 
(2-
30 mA) iye esaplanadılar. Sol sebepli yarım ótkezgishli indikatorlar kishi 
kólemli kóshpeli elektron apparatlarda isletiledi.