Ministrligi

 
 
8

---

5-MODUL. «PEDAGOGIKALÍQ SHEBERLIK KURSÍNÍŃ 
TEORİYALÍQ SHÍNIǴÍWLAR MAZMUNÍ 
 
1-TEMA. PEDAGOGIKALÍQ SHEBERLIK PÁN SÍPATÍNDA 
 
Mámleketimizde salamat hám bárkamal áwladtı tárbiyalaw, 
jaslardıń óz dóretiwshilik hám intellektual talantın júzege shıǵarıw, 
mámleketimiz jigit-qızların XXI ásir talaplarına tolıq juwap 
beretuǵın hár tárepleme rawajlanǵan shaxslar etip kamalǵa jetkeriw 
ushın zárúr bolǵan sharayatlar hám imkaniyatlardı jaratıw boyınsha 
keń kólemli anıq baǵdarlanǵan is-ilajlardı ámelge asırıw áhmiyetli 
wazıypa sıpatında belgilengen. Usı wazıypalardı ámelge asırıw ushın 
búgingi kúnde, eń dáslep, bolajaq oqıtıwshılardıń dárejesin hám 
bilimin úziliksiz asırıp barıwǵa erisiw kerek. Joqarı pedagogikalıq 
bilimlendiriw shólkemlerinde usı mashqalalardıń sheshimin tabıwda 
“Pedagogikalıq sheberlik”pánin tereń úyreniw oǵada áhmiyetli.
Pedagogikalıq sheberlik ne? Onıń áhmiyeti nelerden ibarat? 
Olardı iyelew ushın nelerdi biliwı kerek? Házirgi zaman 
pedagogikası hám psixologiyası “Pedagogikalıq sheberlik” 
túsinigine túrlishe túsinik beredi. Atap aytqanda, “Pedagogikalıq 
enciklopediya”da tómendegishe túsindirilgen: “Óz kásibiniń ustası 
bolǵan, joqarı dárejede mádeniyatlı, óz pánin tereń biletuǵın, tiyisli 
pánler tarawların jaqsı analizley alatuǵın, tárbiyalaw hám oqıtıw 
stilin tereń iyelegen qánige”. Usı táriptiń áhmiyetinen kelip shıǵıp 
oqıtıwshınıń pedagogikalıq sheberligi túsinigi mazmunın bılay 
táriplew múmkin: 
1. Mádeniyattıń joqarı dárejesi, bilimlilik hám aqıl-oydıń joqarı 
kórsetkishi.
2. Óz pánine tiyisli bilimlerdiń tolıq iyesi.
3. Pedagogika hám psixologiya sıyaqlı pánler tarawındaǵı 
bilimlerdi puxta iyelegenligi, olardan kásiplik iskerligi dawamında 
paydalana alıwı.
4. Oqıw – tárbiyalıq isler metodikasın tereń biliwıi.
Pedagogikalıq sheberlik sisteması tómendegi óz ara bir-biri 
menen baylanıslı bolǵan tiykarǵı komponentlerden ibarat: 
Pedagogikalıq insansúyiwshilik talaplarına boysınıwı.
9

---

Kásipke tiyisli bilimlerdi basqa pánler menen baylanısta tereń 
biliwı.
Pedagogikalıq qábiletke iye bolıw.
Pedagogikalıq texnika sırların puxta iyelew.
Barlıq kásipler arasında oqıtıwshılıq kásibi ayrıqsha áhmiyetke 
iye. Sebebi, oqıtıwshı jas áwlad qálbi kámalatınıń qurıwshısı, 
jaslarǵa tálim-tárbiya beriwshi insan esaplanadı. Búgingi kúnde ol 
jaslardıń ideyalıq-siyasiy tárepten shınıqtırıp, tábiyat, jámiyet, 
sociallıq turmıs nızamların úyretedi, jaslardı miynet iskerligine 
tayarlap, kásip-óner sırların puxta iyelewinde járdemlesedi hám 
jámiyet ushın áhmiyetli bolǵan social-ekonomikalıq máselelerdi 
sheshedi. Áne, usınday juwapkershilik oqıtıwshıdan óz kásibiniń 
mamanı bolıwdı, oqıwshılarǵa tárbiyalıq tásir kórsetip, olardıń 
qızıǵıwı, qábileti, talantı hám ámeliy kónlikpelerdi hár tárepleme 
rawajlandırıw jolların izlep tabatuǵın kásip iyesi bolıwdı talap etedi. 
Bunıń ushın hámme waqıtta oqıtıwshılardıń kásiplik sheberligin 
asırıp barıw, olarǵa hár tárepleme ǵamxorlıq qılıw, zárúr bolǵan 
sharayatlardı jaratıw, kerekli materialliq hám ilimiy-metodikalıq 
hám texnikalıq járdem kórsetiw, oqıtıwshılardıń dóretiwshilik 
iskerligin úzliksiz asırıp barıwǵa kómeklesiw lazım.
Solarǵa tiykarlanıp, “Pedagogikalıq sheberlik” páni, sheber 
oqıtıwshılardı tayarlawǵa xızmet kıladı, oqıtıwshılar hám 
tárbiyashılardıń kásiplik iskerligi sırların, sheberligin úyretiwshi 
hám oni rawajlandırıw haqqındaǵı maǵlıwmatlar berip barıwshı pán 
bolıp, oqıtıwshılarda pedagogikalıq sheberliktiń mánis-mazmunın, 
házirgi 
zaman 
talapları 
sheńberińde 
kásiplik 
iskerlikti 
rawajlandırıwdıń jolların, quralların, formaların úyrenedi.
Pedagogikalıq sheberlik oqıtıwshılar hám tárbiyashılarǵa 
pedagogikalıq dóretiwshilik, pedagogikalıq texnika, tálim-tárbiya 
procesinde oqıtıwshı hám oqıwshılardıń óz ara baylanısı, qatnas alıp 
barıw taktikasi, sóylew mádeniyatı, tárbiyashınıń mánawiy hám 
tárbiyalıq islerin shólkemlestiriw hám ámelge asırıw, bul proceste 
minez-qulq hám sezimlerdi basqara alıw qásiyetlerin úyretedi hám 
óz kásibin rawajlandırıp barıwshi pedagogikalıq iskerlikler 
sisteması haqqında maǵlıwmatlar beredi. Pedagogikalıq sheberlik 
oqıtıwshılardıń pedagogikalıq iskerligi dawamında rawajlanıp 
baradı.
10

---

Pedagogikalıq iskerlik jas áwladtı ómirge, miynetke tayarlaw 
ushın jámiyet aldında, mámleket aldında juwap beretuǵın, tálim-
tárbiya beriwde arnawlı tayarlanǵan oqıtıwshılar miyneti iskerligi. 
Bolajaq oqıtıwshılar óziniń pedagogikalıq iskerligi dawamında 
iskerliktiń tómendegi quramlıq bólimlerin biliwıi lazım: 
1.1-keste 
Pedagogikalıq procestiń áhmiyetin ańlamaǵan, balaǵa tereń 
húrmette bolmaǵan oqıtıwshı tálim-tárbiya nátiyjeliligi hám insan 
kamalatın támiyinlewshi pikirge iye bolmaydı. Pedagogikalıq 
procestiń wazıypası bilim beriw, tárbiyalaw bolıp, oqıtıwshılardıń 
iskerlik qaǵıydaların belgilep beredi. Oqıtıwshılardıń iskerligi