Modda o‘tish usullari. Molekulyar diffuziya. Turbulent diffuziya

Quritishning tezligi va davrlari. Quritish apparatlarini hisoblash va loyihalash uchun quritish tezligini bilish zarur. Quritish tezligi i cheksiz qisqa vaqt davomida material namligining kamayishi orqali aniqlanadi:
(6.48)
Olingan taJriba natiJalari asosida kuritish egri chizigi chiziladi. Kuritkichdan kuruk va xul termometrlar yordamida xavoning nisbiy namligi aniklanadi.


Quritish egri chizig‘i

Material namligi w ning vaqt davomi τ va xavo parametrlari o‘zgarmas bo‘lganda (t = const, φ = const, w = const) olingan grafik bog‘liqligi quritish egri chizig‘i deb yuritiladi (25.1-rasm).

6.3-rasm. Material namligining vaqt davomida o‘zgarishi.

Quritish Jarayonining boshlanishida namlik aJralib chiqishi bilan birga material qiziydi. Bu davr qisqa vaqtni tashkil etadi, quritish Jarayoni egri chiziq buyicha o‘zgaradi. Materialning qizishi tamom bo‘lganidan so‘ng quritish Jarayoni to‘g‘ri chiziq buyicha ketadi. Bu davrda quritish Jarayoni o‘zgarmas tezlikka ega bo‘ladi. Bu davr K₁ nuqtada tamom bo‘ladi, bu nuqtaga materialning kritik namligi W_Kp to‘g‘ri keladi.

Birinchi davrda erkin namlik aJralib chikadi. K₁ nuqtadan so‘ng quritishning ikkinchi davri boshlanadi, bu davrda material tarkibidan birikkan namlik aJralib chiqadi. II davrda quritish tezligi doim kamayib boradi, materialning namligi esa muvozanat namlikka yakinlashadi. Quritish Jarayonini muvozanat namlikka qadar davom ettirish mumkin.
Quritish egri chizig‘ining istalgan nuqtasiga o‘tkazilgan urinma og‘ish burchagining tangensi quritish tezligini (dw/dτ) tashkil qiladi (18.8-rasm). Gorizontal o‘qqa material namligining qiymati (% xisobida), vertikal o‘qqa esa quritish tezligining qiymati (masalan, % min) qo‘yiladi.

I davrda quritish tezligi gorizontal to‘g‘ri chiziq bo‘ladi, chunki bu davrda quritish tezligi o‘zgarmas qiymatga ega. II davrda quritish tezligining chizig‘i materialning turiga va _Namlikning material bilan birikish turiga ko‘ra xar xil ko‘rinishga ega bo‘ladi. Bu davrda quritish tezligi doim kamayib boradi.