Moddalarni xavfsizroq joyga olish kerak va y o n g ‘inni o ‘chirish uchun

4. KIMYOVIY 1DISHLARN1 YUVISH
/
28-rasm . M axsus tozalagichlar
15

---

29-rasm . Idishlami par bilan yuvuvchi ctsbob
Kimyoviy idishlami yuvish laboratoriya texmkasining asosiy qismi 
b o iib , uni bilish har bir laboratoriya xodimi uchun shart.
30-rasm. 
Pipetkaga kiydirilgan 
31-rasm. 
Pipetka, byuretka va
rezitia sharcha 
naychalami yuvish
Kimyoviy idishlar nihoyatda toza b o ‘lishi kerak, bu shartni 
bajarmasdan turib ishlash mumkin emas. Shuning uchun idishni

---

yuvishni mukammal o'rganish va uni tozaligiga to la ishonch liosil 
qilish kerak.
Ldish yuvish usulini tanlashda har bir holatda quyidagilar 
zarur:
1
Idishni ifloslantirgan moddalaming xossalarini bilish;
2
Ifloslikni suvda (issiq va sovuq) ishqor, har xil tuzlar va kislota 
eritinalarida eruvchanligidan foydalanish;
3 Oksidlovchilarning xossalaiidan foydalanish. m a’lum sharoitda 
organik va noorganik ifloslami oksidlab, parchalab. eruvchan 
birikmalarga aylantirish;
4 Yuvish vositasi sifatida sirt-faol xossasiga ega har qanday 
moddalardan foydalanish mumkin (sovun. sun’iy yuvuvchi vositalar, 
yuvuvchi gilmoyalar va h.k.);
5 Idishni ifloslanriruvchi c h o k m a barqaror b o isa . undan tozalash 
uchun mexanik usullarni qo'llash mumkin:
6
Yuvish uchun arzon kimyoviy reaktivlardan foydalanish 
maqsadga muvofiq;
7 ldishlarni 
yuvishda 
baxtsiz hodisalar kuzatilishiga y o 'l 
qo'ym aslik va texnika xavfsizligi qoidalariga rioya qilish kerak. 
Laboratoriyaning Jhar bir xodnm texnika xavfsizligi qoidalari bilan 
tanishgan bo lishi shart.
Idish devorlaridan ifloslikni har xil usullar bilan yo qotish 
mumkin: mexanik. fizik. k:m \nviy, fizik-kimyoviy yoki qo'shm a 
usullar.
Suv bilan yuvish. Kimyoviy idish smola. yojj‘simon yoki boshqa 
suvda erimaydigan moddalar bilan ifloslanmagan hollarda idishni issiq 
suv biVan yuvish mumkin. Agar idishni devorlarida suv tomchilari 
qolmasa, yoki suv yupqa bir tekis qatlam hosil qilsa idishni toza deb 
hisoblash mumkin.
Agar idish devorlarida qandaydir tuz yoki cho kma qoldiqlari 
bo'lsa, idishni suv bilan namlab, shyotka bilan tozalash kerak (28- 
rasm).
Shyotka yoki yorsh bilan ishlanganda ulaming uchi tdisb.,tubiga va 
devorlariga tegmasligiga ahamiyat berrsh kerak. at 
sw jb