Modul Pnevmoniyalar

Kasalxona ichi (gospital, nozokomial) pnevmoniyasi
Etiologiyasi. Kasalxona ichi pnevmoniyasi bemor kasalxonada yotganidan keyin 48-72 soat o‘tgach boshlanadi va klinik jihatdan og‘ir kechadi. Kasallikning kelib chiqishida:

• 
  Tilla rang stafilakokk (gram manfiy Staphylococcus aureus) -2,7-30%;
  
• 
  Pnevmokokk (Streptococcus pneumoniae) - 10-16,3%;
  
• 
  Legionella (Legionella pneumophilla) - 23% gacha;
  
• 
  Ko‘k yiring tayoqcha (Pseudomonas aeruginosa) - 17%;
  
• 
  Klebsiyella (Klebsiella pneumoniae) - 8,2-12%;
  
• 
  Ichak tayoqchasi (Eschericha coli) - 17,3-32,3%;
  
• 
  Protey florasi (Rroteus vulgaris) - 8,2-24% va anaerob qo‘zg‘atuvchilar.
  

Shuningdek Peptostreptococcus, Fusobacterium, Bacteroides (5-10%) ham keltirib chiqaradi.
Kasalxona ichi ya’ni gospital pnevmoniyaga quyidagi xavf omillari sabab bo‘lishi mumkin:

• 
  Sirkulyator buzilishlar (infarkt);
  
• 
  Bronxlarning bosilishi va obturatsiyasi;
  
• 
  Travmatik - bo‘yin, ko‘krak va qorin bo‘shlig‘i a’zolarida amalga oshirilgan jarrohlik amaliyotlaridan keyin;
  
• 
  Reanimatsiya bo‘limida davolanish, sun’iy yo‘l bilan o‘pkaga havo yuborib turish, endotraxeal, traxeostomik naylar va nazogastral zond qo‘yish, har xil katetrlarni qo‘llash, komatoz holatida bo‘lish;
  
• 
  Immunosupressorlar, antatsidlar, miorelaksantlar bilan davolanish, uzoq muddat kuchli sedativ dorilar ta’sirida bo‘lish va bemorni enteral yo‘l bilan ovqatlantirish;
  
• 
  O’pkani surunkali obstruktiv kasalligi;
  
• 
  Patogen florasi bo‘lgan burun-xalqum va me’da suyuqligining mikroaspiratsiya yo‘li bilan o‘pkaga o‘tib turishi.
  

Stafilakokkli pnevmoniyani tilla rang stafilakokk chaqiradi va asosan gospital pnevmoniyada kuzatiladi. U A va V gripp epidemiyasi bilan bog‘liq bo‘lib, jarrohlik amaliyotidan keyin, yosh bolalarda, qariyalarda, mukovissidoz bilan og‘riganlarda, narkomanlarda ko‘proq uchraydi.