Mojarolarni hal qilishning eng samarali usuli muzokaralar orqali


Download 43.45 Kb.
bet2/7
Sana13.04.2023
Hajmi43.45 Kb.
#1352705
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Konflikt pedagogik muammo sifatida

1 . Mojarolar nazariyasi
1.1 Ziddiyatlarning tuzilishi
Bir-biridan farq qiladigan fikrlar mavjud bo'lgan joylarda, ularga erishish maqsadlari va usullari, hayotning rejalari va tamoyillari to'g'risida turli fikrlarga ega bo'lgan odamlar uchrashadigan joyda, muqarrar nizoli vaziyatlar yuzaga keladi. Mojaro paydo bo'lishi bilanoq, odam noqulaylik va zo'riqishni boshdan kechiradi, bu ko'pincha stressli vaziyatga olib keladi, undan chiqib ketish ba'zan qiyin bo'lishi mumkin.
Aksariyat odamlar hozirgi mojaroli vaziyatdan munosib yo'l topa olmaslik bilan ajralib turadi. Konfliktning tuzilishini, uning mohiyatini, nizolarni hal qilish usullarini ko'rib chiqadigan fan bu konfliktologiya. Konfliktlarni boshqarish - Ojegovning izohli lug'atiga binoan har qanday darajadagi to'qnashuvlarning kelib chiqishi, vujudga kelishi, rivojlanishi, tugashi va jiddiy kelishmovchilik, tortishuv, to'qnashuv qonunlari haqidagi fan.
Qarama-qarshilik - Bu qarama-qarshilikning har bir tomonini ongli ravishda anglashga asoslangan shaxslararo yoki guruhlararo qarama-qarshilik. Bu printsiplar, fikrlar, baholashlar, xarakterlar va inson xatti-harakatlarining to'qnashuvi. Mojarolar aloqa va tushunishning etishmasligi, birovning xatti-harakatlari to'g'risida noto'g'ri taxminlar, rejalardagi farqlar, qiziqishlar va baholashlar tufayli kelib chiqishi mumkin.
Har qanday to'qnashuvning asosi - nizoli vaziyat, shu jumladan har qanday vaziyatda tomonlarning qarama-qarshi pozitsiyalari, ularga erishish maqsadlari va vositalariga qarshi turish, yoki manfaatlar, istaklar, raqiblarning g'oyalari va nomuvofiqliklari va boshqalar. Mojarolar va ziddiyatli vaziyatni farqlash uchun quyidagi formula mavjud:
Mojaro \u003d ishtirokchilar + ob'ekt + nizo + voqea
A'zolar (qarama-qarshi tomonlar, raqiblar) - bu nizoning barcha bosqichlarida bevosita ishtirok etadigan sub'ektlar (shaxslar, guruhlar, tashkilotlar, davlatlar), boshqa tomonning faoliyati bilan bog'liq bo'lgan o'sha voqealarning mohiyati va jarayonini murosasiz baholaydigan sub'ektlar.
Qarama-qarshilik ob'ekti - ziddiyatli vaziyatlar yoki nizolarni keltirib chiqaradigan mavzu, hodisa, hodisa, muammo, maqsad, harakatlar.
Qarama-qarshi vaziyat - ikki yoki undan ortiq ishtirokchilar (tomonlar) o'rtasida har biri o'z maqsadiga, sabablariga, vositalariga va shaxsan muhim muammoni hal qilish usullariga ega bo'lgan yashirin yoki ochiq qarama-qarshilik holati.
Hodisa - nizoli vaziyat ishtirokchilarining (tomonlarining) murosasiz harakatlar bilan ajralib turadigan va keskin qarshi tomonning ob'ekti majburan egallashga qaratilgan amaliy (mojaro) harakatlari. Hodisa odatda qarama-qarshilikning keskinlashishi va nizo ishtirokchilarining to'qnashuviga sabab bo'lgandan so'ng ro'y beradi.
Ularning o'ziga xosligi va xilma-xilligiga qaramay, nizolar odatda umumiy bosqichlarga ega:
1. qarama-qarshi manfaatlar, qadriyatlar, me'yorlarning mumkin bo'lgan shakllanishi;
2. potentsial mojaroning real holatga o'tishi yoki nizolashayotgan tomonlar o'zlarining haqiqiy yoki yolg'on manfaatlarining tan olinishi bosqichi;
3. qarama-qarshi harakatlar;
4. mojaroni olib tashlash yoki hal qilish.
Mojaroning dinamikasi o'zgaruvchan bo'lib, kuchayishi yoki susayishi mumkin. Qarama-qarshilikning kuchayishi qarama-qarshilikning kuchayishi va uning ishtirokchilarining kurashidir. Mojaroning susayishi - kurashning susayishi va nizolashayotgan tomonlar o'rtasidagi munosabatlarni bosqichma-bosqich uyg'unlashtirish jarayoni.
Mojaroning kuchayishi uchun nizoli vaziyat (sabab) tomonlardan biri boshqa tomonning manfaatlarini buzgan holda harakat qilishni boshlaganda voqea (oqibat) ga aylanishi kerak. Hodisa, o'z navbatida, ziddiyatning keskinlashishi va chuqurlashishiga sabab (sabab).

Download 43.45 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling